Wednesday, October 14, 2009

La Notte

NotteCov «Μα κάθε φορά που ετοιμάζομαι να επικοινωνήσω με κάποιον, η αγάπη εξαφανίζεται.»
- Valentina (Monica Vitti)


Τίτλος: La Notte (Η Νύχτα)

Σκηνοθέτης: Michelangelo Antonioni

Παραγωγή: 1961


Τι σκέφτονται άραγε οι ήρωες του Αντονιόνι όταν παρατηρούν τους άλλους ανθρώπους; H Lidia (Jeanne Moreau) περπατά μόνη στους άδειους δρόμους του Μιλάνου. Δεν γνωρίζουμε αν έχει κάποιον συγκεκριμένο προορισμό. Ένας εργάτης φαίνεται να τρώει το κολατσιό του ακουμπώντας την πλάτη του σε έναν τοίχο. Η Lidia σταματά για λίγα δευτερόλεπτα, τον παρατηρεί. Όταν αυτός γυρίσει και την κοιτάξει αυτή τον προσπερνά, μόνο και μόνο για να ξαναγυρίσει το κεφάλι της και να τον περιεργαστεί γι άλλη μια φορά. Ο λόγος άγνωστος. Τι συμβαίνει στο μυαλό και την ψυχή της ηρωίδας; Γιατί περιεργάζεται τον κόσμο, ακόμα και τον ίδιο τον σύζυγό της λες και βλέπει για πρώτη φορά άνθρωπο; Τι προσπαθεί να «διαβάσει»; Την ίδια νύχτα σε ένα κοσμικό πάρτι, στον κήπο βρίσκεται μια γάτα ανάμεσα στο πλήθος, στέκεται σαν στήλη άλατος, κοιτάζοντας έντονα ένα μικρό άγαλμα απέναντι της. «Κοιτάζει αυτό το άγαλμα όλη τη νύχτα», θα πει η οικοδέσποινα στη Lidia κάποια στιγμή αναφερόμενη στη γάτα. «Ποιος ξέρει τι σκέφτεται; Ίσως και να το περιμένει να ζωντανέψει... Οι γάτες είναι παράξενες...» Οι παραπάνω δύο σκηνές δεν διαρκούν παρά μόνο ελάχιστα δευτερόλεπτα, σε σημείο που ο θεατής μπορεί καν να μην τις προσέξει, αφού πρόκειται για λεπτομέρειες. Είναι όμως ακριβώς αυτές οι λεπτομέρειες μιας καθημερινής μέρας που συνήθως περνούν απαρατήρητες, αλλά εν τέλει ίσως και να είναι άμεσα συνδεδεμένες, αποτελώντας μυστηριώδεις αλλεπάλληλους υπαινιγμούς για την ύπαρξή μας, μέσα σε ένα δαιδαλώδες σύμπαν, το οποίο μπορεί να είναι το ένα και το αυτό είτε διαρκεί μία ολόκληρη ζωή, είτε απλά 24 ώρες.

Το La Notte (που πράγματι διαδραματίζεται μέσα σε ένα 24ωρο) αποτελεί το δεύτερο μέρος της τριλογίας του Αντονιόνι για την αποξένωση και έλλειψη επικοινωνίας στις ανθρώπινες σχέσεις: το L' Avventura (Η Περιπέτεια) είναι η πρώτη ταινία, ακολουθεί το La Notte (Η Νύχτα), και η τριλογία κλείνει με το L' Eclisse (H Έκλειψη), κριτική της οποίας μπορείτε να διαβάσετε εδώ. Δύο είναι οι κεντρικοί ήρωες στην ταινία: Η προαναφερθείσα Lidia, τον ρόλο της οποίας υποδύεται εκφραστικότατα η Jeanne Moreau, και ο σύζυγός της, ο πετυχημένος συγγραφέας Giovanni Pontano (Marcello Mastroianni). Ταιριάζει γάντι στον Mastroianni ο ρόλος του γοητευτικού και μελαγχολικού, διανοούμενου γυναικοκατακτητή (!). Νομίζω ότι είναι από τις μεγαλύτερες ερμηνείες του, αφού κατά τη διάρκεια της ταινίας τα βάθη της προσωπικότητάς του ρόλου που υποδύεται παραμένουν ένα αίνιγμα: λατρεύει τις νυχτερινές εξορμήσεις και τις ωραίες γυναίκες, παρορμητικός, αλλά ταυτόχρονα βαθιά στοχαστικός, ενώ τα μάτια του προδίδουν μια κάποια μελαγχολία. Ο χαρακτήρας του συνοψίζεται με τα ίδια τα λόγια του σε μία μεταφορική ιστορία που διηγείται σε μία θαυμάστριά του: «Θα σου πω την ιστορία ενός ερημίτη, ενός διανοούμενου φυσικά, τρεφόταν μόνο με δροσοσταλίδες, μέχρι που έφτασε στην πόλη...όπου δοκίμασε κρασί και κατέληξε αλκοολικός.»

NotteFinale

Σε αντίθεση με τον Giovanni, η Lidia φαίνεται συνεχώς να αποφεύγει τον κόσμο. Και όταν έρχεται τελικά σε επαφή μαζί του προτιμά να τον παρατηρεί σιωπηλή. Η ταινία ξεκινά με το ζευγάρι να επισκέπτεται έναν ετοιμοθάνατο φίλο τους στο νοσοκομείο. Εκεί είναι η Lidia αυτή που δεν θα αντέξει την κατάσταση του ασθενούς και θα βγει έξω για να κλάψει. Ο σύζυγός της, αντιθέτως, όχι μόνο θα παραμείνει, αλλά αποχωρώντας από το νοσοκομείο δεν θα διστάσει να αφεθεί στα χάδια μιας ανεξέλεγκτης ασθενούς που θα τον παρασύρει στο δωμάτιό της. Με αυτή την μυστηριώδη και κάπως αρρωστημένη σκηνή ο Αντονιόνι μας προδιαθέτει για την συγκεχυμένη, παρορμητική προσωπικότητα του Giovanni και μας προετοιμάζει για τις επόμενες πράξεις του.

Καθώς η μέρα κυλά αργά, η Lidia θα περιπλανιέται στους δρόμους του Μιλάνου -αφού θα έχει πρώτα "δραπετεύσει" από μία αποπνικτική παρουσίαση του βιβλίου του Giovanni- παρατηρώντας αδιάκοπα σαν μικρό παιδί τα διάφορα μέρη και τον κόσμο που συναντά. Η φυγή της από την βιβλιοπαρουσίαση και η βόλτα που θα την οδηγήσει στο να διαλύσει τον καβγά μιας συμμορίας, τονίζουν τον τρόπο με την οποίο η ηρωίδα αρνείται να παραδεχθεί (ή να αποδεχθεί) την υποκρισία και την έλλειψη ανθρωπιάς γύρω της. Άραγε αποτελεί αφορμή για αυτή της την στάση η επίσκεψη στον ετοιμοθάνατο φίλο της ή την απασχολούσε κάτι βαθύτερο από πριν;

NotteDancer
Η μέρα θα φύγει και τους δυο πρωταγωνιστές θα τους βρει η νύχτα μαζί με την απότομη απόφαση της ηρωίδας να δεχτεί την πρόταση για ένα κοσμικό πάρτι (κάτι που αρχικά είχε αρνηθεί). Το κλίμα της αποξένωσης που κυριαρχούσε στο πρώτο μισό της ταινίας, δεν φαίνεται να υποχωρεί στο δεύτερο μισό που διαδραματίζεται ανάμεσα σε πολλούς καλεσμένους, στους εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους, στο πάρτι της υπερπολυτελούς έπαυλης ενός εφοπλιστή. Οι δύο πρωταγωνιστές θα πάρουν διαφορετικούς δρόμους. Ο Giovanni θα επιχειρήσει να αναμειχθεί και να γνωρίσει νέο κόσμο. Η Lidia, από την άλλη, βρίσκεται την περισσότερη ώρα μόνη και αποφεύγει οποιαδήποτε γνωριμία. Ακόμα και όταν μία φίλη της της προτείνει να την συστήσει σε έναν γοητευτικό άνδρα, αυτή αρνείται πεισματικά και σηκώνεται να φύγει. Αν και η Lidia θα συναντήσει ξανά τυχαία τον ίδιο άνδρα, κι ενώ φαίνεται να της αρέσει, θα συνεχίσει να τρέχει μακριά του, σαν να θέλει να αποφύγει οποιαδήποτε έντονη σχέση, όχι μόνο μαζί του αλλά με οτιδήποτε ζωντανό. Ωστόσο, η ίδια η Lidia είναι αυτή που θα παροτρύνει τον Giovanni να γνωρίσει μία όμορφη καλλονή η οποία φαίνεται να πλήττει ολομόναχη μες στην έπαυλη όσο οι άλλοι διασκεδάζουν έξω στον κήπο. Αυτή η καλλονή που ακούει στο όνομα Valentina (Monica Vitti) θα υπάρξει το τρίτο σημαντικό πρόσωπο της ταινίας. Πολλά θα διαδραματιστούν σε αυτό το νυχτερινό πάρτι και δεν υπάρχει λόγος να αναφέρω εδώ, αφού η μαγεία στις ταινίες του Antonioni έγκειται ακριβώς στην έλλειψη μιας συγκεκριμένης πλοκής, όπου ο θεατής θα περίμενε με αγωνία να δει την εξέλιξή της.

NotteTrois
Συγκεκριμένα, ο σκηνοθέτης αφήνει τον θεατή να εντρυφήσει στην απλή καθημερινότητα των δύο ηρώων του χωρίς να ανοίγει τελείως τα χαρτιά του για τις εμμονές που απασχολούν τους χαρακτήρες τους. Μέσα από λήψεις και τοποθετήσεις της κάμερας με γεωμετρική αυστηρότητα και ακρίβεια (τεχνικές που θα βρούνε την ωρίμανση τους στην Έκλειψη), θα κάνει παραλληλισμούς ανάμεσα στη διαμόρφωση του χώρου -άλλοτε άδειου και κενού και άλλοτε μες στο χάος του πλήθους και των αυτοκινήτων- και του ψυχισμού των ηρώων του. Πολύ έξυπνη και η χρήση του ήχου: στο πρώτο μισό της ταινίας ακούμε απειλητική φασαρία από ελικόπτερα, ρουκέτες, αυτοκίνητα, και σταδιακά, καθώς πέφτει η νύχτα, jazz μελωδίες θα αρχίσουν να συνθέτουν τη φιλάρεσκη ατμόσφαιρα των νυχτερινών γνωριμιών που ως συνήθως μυρίζουν προσδοκία.

Από τις ταινίες της τριλογίας, το La Notte είναι κατά τη γνώμη μου αυτή όπου η προσπάθεια του σκηνοθέτη να επικοινωνήσει με τον θεατή και να τον κάνει να νιώσει τα αόρατα ρεύματα της αποξένωσης είναι πιο διακριτική και ειλικρινής: τα μέσα που χρησιμοποιεί είναι ανεπαίσθητα ακόμα και στον μυημένο σινεφίλ. Επιπλέον, είναι πιστεύω η ταινία που περιέχει περισσότερο συναίσθημα σε σχέση με τις υπόλοιπες δύο, αν και αυτό φυσικά αφήνεται στην ιδιοσυγκρασία του καθενός. Οι δύο κεντρικοί ήρωες, που στην πορεία γίνονται τρεις, φαίνονται να δυσκολεύονται να επικοινωνήσουν με τα άτομα που πραγματικά τους ενδιαφέρουν και πέφτουν θύματα παρορμητικών αποφάσεων και επιλογών: ο καθένας μοιάζει να βρίσκεται (ή να είχε βρεθεί) με το σωστό άτομο στο λάθος χώρο, τη λάθος στιγμή. Αυτό που αρχικά ξεκινά σαν μία συνάντηση όλο προσδοκία, συχνά καταλήγει να φαίνεται μάταιο και ρηχό. Πρόκειται για μία κατάσταση όχι πολύ διαφορετική από αυτήν που περιγράφει η όμορφη Valentina όταν εξομολογείται, «Ένιωθα δυστυχισμένη αυτή τη βραδιά, αλλά το παιχνίδι μας μου 'φτιαξε το κέφι, τώρα όμως η δυστυχία εισχωρεί πάλι μέσα μου σαν τη μελαγχολία ενός σκύλου.»

Προσωπική Αξιολόγηση: 10 / 11


Ο Giovanni (M. Mastroianni) με τη σύζυγό του Lidia (J. Moreau). Και η νύχτα μόλις έχει ξεκινήσει.

12 comments:

  1. Καλησπερα Dynx. Στο μικρο διαστημα (λιγες εβδομαδες) που περιηγουμαι στα blogs, εκανα στασεις σε ορισμενα εξ αυτων που μου κινησαν το ενδιαφερον. Το cinessence ειναι αναμφισβητητα ενα απο αυτα.

    Εκεινο ομως που μου δημιουργησε την "αναγκη" να γραψω αυτο το σχολιο (περαν του να ευχηθω να συνεχισεις οσο θα εχεις ορεξη να αναλυεις με τον δικο σου, ιδιαιτερο αληθεια, τροπο το cinema -και οχι μονο-)ηταν καποια χαρακτηριστικα που εντοπισα στις σχεσεις σου με τον κινηματογραφο, τη λογοτεχνια, τη μουσικη και τα οποια θυμισαν αρκετα τον εαυτο μου πριν απο 5-6 χρονια.

    Συγκεκριμενα, διαβασα αρκετες ανρτησεις σου και μπορω να πω οτι μου αρεσαν: η δικη σου κριτικη σκεψη, οι σχολιασμοι, αλλα κυριως οι αποψεις και προτιμησεις σου για τον κινηματογραφο (τον εκλαμβανω επισης ως Τεχνη και οχι σαν μεσο διασκεδασης), σκηνοθετες (ο Ταρκοφσκι επισης θεωρω οτι ειναι μια κατηγορια μονος του), τη λογοτεχνια (δεν εχω διαβασει το Buddenbrooks απο αυτα που γραφεις, νομιζω οτι λειπει απ τη λιστα σου η "Θεια Κωμωδια", και οι Τουεϊν, Καφκα, Ντικενς, τουλαχιστον..) αλλα και τη μουσικη (μονο που ο δικος μου "θεος" ειναι ο Μοτσαρτ).

    Τελος, επισημαινω μια ακομη ομοιοτητα μας (εδω ειναι τα 5-6 χρονια πριν που γραφω παραπανω). Εχει να κανει με την αρνητικη προδιαθεση που εχεις απεναντι στο Χολυγουντ. Θυμαμαι εαυτον πιτσιρικα, 14-15 χρονων να βλεπω μονο Ευρωπαϊκες ταινιες γυριζοντας την πλατη μου επιδεικτικα στις "Χολυγουντιανες φουσκες". Αργοτερα ομως μαθαινοντας να βλεπω τα παντα ωστε να αποκτησω μια πιο σφαιρικη αποψη κατεληξα στο να βλεπω μανιωδως ταινιες απο την κλασικη "χρυση εποχη" της Αμερικης. Πλεον, το κλασικο και ανεξαρτητο Χολυγουντ ειναι απο τα αγαπημενα μου "ειδη" ταινιων. Μιλαμε για μεγαλους σκηνοθετες που εκαναν σπουδαιες ταινιες: Χιτσκοκ, Γουαϊλντερ, Χοκς, Λανγ, Φορντ, Πρεμινγκερ, Γουελς, Χιουστον, Γουαϊλερ, Μανκιεβιτς, Εντγουαρντς, Κερτις, μεταξυ αλλων.
    Την ιδια στιγμη εξακολουθω να λατρευω τον Ταρκοφκι, τον Μπεργκμαν, και τους Αντονιονι, Παζολινι, Βισκοντι, Φελινι, Ντε Σικα, Τρυφω, Μαλ, Αϊζενσταϊν, Κουροσαβα, Οζου, Μπουνιουελ, Αγγελοπουλο, Χανεκε, κ.α..
    Αυτα, σαν μια φιλικη συμβουλη - παροτρυνση να ριξεις μια ματια στην κλασικη Αμερικη.

    Ζητω συγγνωμη απο εσενα και τους αναγνωστες για το σχολιο - σεντονι, τα ειπα ολα με τη μια, ελπιζω να τα λεμε συχνα εδω, με ενδιαφερουν αλλωστε πολυ οι αποψεις σου και ελπιζω στο μελλον να κανουμε κουβεντα και για το κλασικο Χολυγουντ. Να εισαι καλα, καλη συνεχεια.

    ReplyDelete
  2. @Mike
    Καλώς όρισες και ευχαριστώ για τα θετικά σχόλια.

    Όσον αφορά το κλασικό Χόλιγουντ, έχω δει κάποιες ταινίες κι αυτό γιατί όσο ήμουν στην Αγγλία είχα έναν φίλο, μανιώδη σινεφίλ αλλά μόνο με κλασικό Χόλιγουντ. Κάθε φορά που έβγαινε σε επανέκδοση κάποια ταινία αμέσως αγόραζε το DVD. Είδα κάποιες ταινίες που μου είχε προτείνει και μου άρεσαν αρκετά. Ωστόσο, δεν μου μίλησαν με τον ίδιο τρόπο που μου μίλησαν οι Ευρωπαίοι σκηνοθέτες. Μάλιστα, μπορώ να πω ότι προτιμώ μερικούς σύγχρονους Αμερικάνους σκηνοθέτες. Έχω μεγάλη αδυναμία στον Gus van Sant, αλλά και στον Paul Thomas Anderson και στον Todd Haynes.

    Σε μένα συνέβη το αντίστροφο απ'ότι σε σένα: σε ηλικία μέχρι 20 ετών μου άρεσε μεν ο ευρωπαϊκός κινηματογράφος, αλλά λάτρευα και τον Ταραντίνο, τον Κόπολα, πάρα πολύ τον Όλιβερ Στόουν. Πλέον όμως οι ίδιες ταινίες τους που τότε με ενθουσίαζαν είτε δεν με αγγίζουν, είτε δεν μου αρέσουν καν (π.χ. το Γεννημένοι Δολοφόνοι μου έρχεται στο μυαλό). Κι αυτό συνέβη με το που άρχισα να βλέπω μανιωδώς τους μεγάλους κλασικούς του ευρωπαϊκού σινεμά αλλά και Kurosawa, Ozu, κτλ.

    Να πω όμως ότι δεν πάω προκατειλημμένος να δω μία αμερικάνικη ταινία. Άλλωστε αν δεις και παλιές αναρτήσεις μου θα διαβάσεις διθυραμβικές κριτικές και για P.T.Anderson και για David Lynch.

    ΥΓ. Το blog σου είχε πέσει στην προσοχή μου θυμάμαι! Τι παράξενος συνδυασμός ποδόσφαιρο και κινηματογράφος!

    ReplyDelete
  3. Πάρα πολύ ενδιαφέρουσα και εξόχως παρατηρητική ανάγνωση της "Νύχτας"...!
    Αυτό που με εντυπωσιάζει στη "Νύχτα" είναι η ικανότητα του σκηνοθέτη να αποσπά το μέγιστο από το ελάχιστο.Τίποτα το "σημαντικό" δε συμβαίνει κατά τη διάρκεια της ταινίας.Πρόκειται για μια μέρα σαν όλες τις άλλες,μια μέρα που θα μπορούσε κάλλιστα να βυθιστεί στο τέλμα της συνείδησης,αν δεν υπήρχε το οξύ βλέμμα της Lidia να την διαπεράσει και να την τεμαχίσει! Πιστεύω πως ο αληθινός ήρωας της ταινίας είναι αυτή.Ίσως η εικόνα της φθοράς και του επερχόμενου θανάτου του οικογενειακού φίλου να λειτούργησε ως αφορμή για την ανάδυση στην επιφάνεια απωθημένων συναισθημάτων,ως θρυαλλίδα μιας έσω έκρηξης που καθαρίζει το βλέμμα και γυμνώνει την πραγματικότα από το ένδυμά της.Γ'αυτό και συμφωνώ μαζί σου πως βλέπουμε τα πράγματα απομονωμένα,ασυντόνιστα,ασύνδετα,σαν η πραγματικότητα να έχει κατακερματιστεί σε ξεκομμένς σκηνές.Δεν υπάρχει πλοκή στην ταινία.Δεν υφαίνεται(σκοπίμως) ένας αφηγηματικός ιστός που να παρασύρει τον θεατή στο μύθο.Τίποτα δεν έχει σημασία και την ίδια στιγμή ΤΑ ΠΑΝΤΑ έχουν σημασία!
    Όσο για τη φόρμα,θα είναι κλισέ να πω ότι έχει φτάσει στο ανώτερο δυνατό επίπεδο.Κι όμως,δεν διολισθαίνει ποτέ προς τον φορμαλισμό κι αυτό είναι το μυστήριο! Η επιφάνεια ταυτίζεται με το βάθος,το φαινόμενο με την ουσία,τα πράγματα είναι όπως τα βλέπουμε,δίχως μεταφορές και συμβολισμούς,αλλά θαρρείς ότι κάθε λεπτομέρεια έχει μια ξεχωριστή ισχύ!
    Όσο για το αριστουργηματικό τέλος της ταινίας,είχα κάνει σχετικό παρενθετικό σχόλιο στην ανάρτησή σου για την "Έκλειψη".Παραμένει πάντως παγωμένο και διφορούμενο,σαν ένα ερώτημα που εκκρεμεί...
    Κι όσο σκέφτομαι ότι ένας "κριτικός θεάτρου" γνωστής εφημερίδας έχει γράψει ότι οι ταινίες του Αντονιόνι δεν έχουν λόγο ύπαρξης στη σημερινή εποχή...Βλακείες!!!!

    ReplyDelete
  4. Ποδοσφαιρο και κινηματογραφος ειναι οντως παραξενος συνδυασμος.. Αλλα προεκυψε στην πορεια. Ειχα ξεκινησει να γραφω για τον αθλητισμο (τον Παναθηναϊκο συγκεκριμενα), διεκοψα για 12 μηνες (οσο διηρκησε η στρατιωτικη μου θητεια οπου στον λιγο ελευθερο χρονο που ειχα προτιμουσα να κανω αλλα πραγματα..), σκεφτηκα να σταματησω, αλλα πριν 2 μηνες οταν και απολυθηκα, ξαναβρηκα τον απαιτουμενο χρονο, και ειπα να ξαναγραψω για την ομαδα μου που για μια ακομη χρονια ξεκινα με προσδοκιες (να δουμε πως θα τελειωσει παλι..) Στην πορεια εντελως ξαφνικα προσθεσα τις ταινιες (Αμερικανικες μονο). Και τωρα σκεφτομαι να ανοιξω ενα δευτερο blog, αμιγως κινηματογραφικο με αμιγως Ευρωπαϊκες ταινιες.. Ισως να το κανω και σημερα ητοι δυνατον. Θα δουμε.

    Για να επιστρεψω στην προηγουμενη αναρτηση, εχεις δικαιο που λες οτι οι Αμερικανικες ταινιες δεν σε αγγιζουν στην πλειονοτητα τους. Συμφωνω απολυτα. Εκεινο που ειχα πει εγω ειναι οτι προκειται για αρκετες σπουδαιες ταινιες "κινηματογραφικα". Εαν θελεις μπορω να σου προτεινω καποιους σκηνοθετες που εκτιμω (ηδη ανεφερα μερικους), η και ταινιες που ειναι κινηματογραφικα και καλλιτεχνικα αξιολογες (σκηνοθεσια, σεναριο, ερμηνειες, φωτογραφια, κ.α..) Εννοειται πως αν ψαχνεις αποκλειστικα για ταινιες που να αγγιζουν την ψυχη, δεν θα αποτανθεις στο Χολυγουντ (πλην ισως καποιων δραματικων ταινιων). Για συμβολισμους, αναζητησεις και βαθυτερα νοηματα ο Ευρωπαϊκος κινηματογραφος ενδεικνυται θερμα.

    Οσον αφορα τη "Νυχτα" μιας και σε αυτη αναφερεται το post, προκειται αναμφισβητητα για σπουδαια ταινια. Αρκετα ωριμο και αντιπροσωπευτικο το σχολιο σου, επισης πολυ σωστα λες οτι υστερει "στα σημεια" από την "Εκλειψη" (ωραια και η αιτιολογηση του 9,8 αντι για 10), απ΄ τα μεγαλα αριστουργηματα του Αντονιονι, μαζι με την "Κοκκινη Ερημο" και το "Επαγγελμα Ρεπορτερ" (τυγχανει να ειναι Αμερικανικη..!)

    ReplyDelete
  5. Μεγάλες ταινίες μεγάλου δημιουργού!Αν και το Zabriskie Point είναι η αγαπημένη μου ταινία του Αντονιόνι η Νύχτα είναι αυτό που λέμε...ένα συναισθηματικό αριστούργημα....

    ReplyDelete
  6. @Ετερώνυμος
    Η φράση σου, «Τίποτα δεν έχει σημασία και την ίδια στιγμή ΤΑ ΠΑΝΤΑ έχουν σημασία!», νομίζω ότι συνοψίζει εύστοχα την ατμόσφαιρα της ταινίας.

    Όσο για τον κριτικό που αναφέρεις, πρόσφατα διάβασα έναν κριτικό στη Guardian να "θάβει" αριστουργήματα του ευρωπαϊκού κινηματογράφου ως βαρετά και ανούσια. Νομίζω ότι πραγματικά αυτά τα άτομα θέλουν μόνο να προκαλέσουν και αναζητούν την αυτοπροβολή. Το θεωρώ εγκληματικό να γράφουν τέτοιες ασυναρτησίες, ειδικά τη στιγμή που ο μέσος θεατής που δεν έχει δει Αντονιόνι μπορεί να πάρει τα λόγια αυτών των "κριτικών" τις μετρητοίς.

    ReplyDelete
  7. @academy
    "Συναισθηματικό αριστούργημα", πολύ σωστά το περιέγραψες.

    Όσο για το Zabriskie Point, είναι από τις ελάχιστες του Αντονιόνι που δεν έχω δει, αλλά σκοπεύω να δω την επόμενη εβδομάδα.

    ReplyDelete
  8. Αγαπητέ,

    Είδα το Andrei Rubleν, που από ό,τι έχω δει είναι στις αγαπημένες σου ταινίες, όπως όλες του Ταρκόφσκι,άλλωστε.Δε θα σχολιάσω την ταινία, η οποία μου φάνηκε εν τέλει αρκετά καλή, απλά επειδή παρατήρησα μια έντονη θρησκοληψία παρακολουθώντας την,ήθελα να σε ρωτήσω α)Το στοιχείο αυτό υπάρχει γενικά στις ταινίες του; β)Και αν ναι,εσύ που τον θεωρείς τον κορυφαίο,επηρεάζεσαι λόγω των θρησκευτικών σου πεποιθήσεων στην άποψή σου για τον κινηματογράφο του;

    Ευχαριστώ

    ReplyDelete
  9. @Fauntleroy
    Ξεκίνησες από μία πολύ δύσκολη ταινία. Θυμάμαι ότι το Ρουμπλιέφ ήταν η πρώτη ταινία του Ταρκόφσκι που είδα και μου πήρε περίπου ένα μήνα για να την δω. Τι εννοώ: δεν ήξερα τι να περιμένω την πρώτη φορά και με πήρε ο ύπνος (ήταν και αργά). Μετά σε DVD το έβαζα κάθε φορά και έβλεπα κανένα μισάωρο. Σαφώς λάθος τρόπος προσέγγισης της ταινίας.

    Έπρεπε να δω σχεδόν όλες τις ταινίες του Ταρκόφσκι για να επιστρέψω στον Ρουμπλιέφ και τον Καθρέφτη και να τις εκτιμήσω απόλυτα.

    Οι ταινίες του Ταρκόφσκι διακρίνονται για μία βαθιά πνευματικότητα και μπορείς να πεις μία αγάπη για τον Θεό και τον Κόσμο. Ο Ρουμπλιέφ τυχαίνει να έχει να κάνει με τον χριστιανισμό και την βάναυση καταπολέμησή του. Ωστόσο το θέμα της ταινίας είναι αυτό του "holy fool" που υπάρχει σε πολλές μορφές τέχνης (τρανταχτά παραδείγματα Ο Ηλίθιος του Ντοστογιέφσκι και ο Πάρσιφαλ του Βάγκνερ) και δεν περιορίζεται στον χριστιανισμό.

    Οπότε για να σου απαντήσω: συχνά αναφέρεται ότι οι ταινίες του Ταρκόφσκι χαρακτηρίζονται από χριστιανισμό. Με αυτό θα διαφωνήσω, αφού αρκετές φορές τα πνευματικά μέσα που χρησιμοποιεί είναι ενάντια στον χριστιανισμό (τηλεπάθεια, τηλεκίνηση, κτλ.) Και οι 7 ταινίες του ωστόσο διακρίνονται σε μεγάλο βαθμό για τη μεταφυσική ατμόσφαιρα και την πνευματικότητά τους.

    Για να απαντήσω στο β, οι θρησκευτικές μου πεποιθήσεις γενικά δεν επηρεάζουν την άποψή μου για καμία ταινία. Στην περίπτωση του Ταρκόφσκι ο τρόπος που αντιλαμβάνομαι τον κόσμο είναι παρόμοιος με αυτόν του Ταρκόφσκι στις ταινίες του. Και πρέπει να ομολογήσω ότι κάθε του ταινια του χωριστά και όλες μαζί με έχουν κάνει να προσεγγίζω τον κόσμο με μία ευλάβεια (όχι θρησκευτική, περισσότερο πνευματική).

    Πάντως θα σου πρότεινα να δεις πρώτα το Solaris, μιας και είναι η πιο "εύκολη" ταινία του Ταρκόφσκι και μάλιστα πριν λίγο πληροφορήθηκα ότι απόψε στις 10 το προβάλλει η τηλεόραση (υποθέτω το κανάλι της Βουλής, αλλά δεν είμαι σίγουρος).

    ReplyDelete
  10. Δεν ήταν η πρώτη...Η πρώτη ήταν ο Καθρέφτης,την οποία και δεν ολοκλήρωσα,όχι λόγω ώρας αλλά μόνο επειδή τα νεύρα μου είχαν κλονιστεί...Ο Ρούμπλιεφ δεν μου φάνηκε τόσο δύσκολη όσο την περίμενα και σύντομα θα δω το Σολάρις.

    ReplyDelete
  11. Ναι με τον Καθρέφτη και μένα είχαν κλονιστεί τα νεύρα όταν πήγα να το δω σε μικρή ηλικία. Πρώτη φορά που κατάφερα να το δω ήταν πέρυσι μαζί με το Ρουμπλιέφ, έχοντας πρώτα δει τις άλλες ταινίες του Ταρκόφσκι και, το κυριότερο, έχοντας διαβάσει αναλυτικά τι γίνεται σε κάθε σκηνή. Στο imdb έχει αναλυτική περιγραφή της κάθε σκηνής. Πάντως πράγματι, από άποψη αφηγηματικής δομής ο Καθρέφτης είναι τελείως διαφορετικός από τις υπόλοιπες ταινίες του Ταρκόφσκι, αφού δεν υπάρχει συγκεκριμένη πλοκή, παρά μόνο σκόρπια επεισόδια και συνεχείς εναλλαγές χρόνου.

    ReplyDelete
  12. Η αλήθεια είναι ότι είχα ρωτήσει στο IMDb ποια να δω πρώτη και κάποιος ανεκδιήγητος μου πρότεινε τον Καθρέφτη!!!Την πάτησα, επομένως, αλλά ελπίζω να αλλάξω γνώμη για τον κύριο....

    ReplyDelete