Thursday, October 1, 2009

Αντίχριστος

 antiCov

 

Τίτλος: Antichrist (Αντίχριστος)

Σκηνοθέτης: Lars von Trier

Παραγωγή: 2009


Η ταινία του Τρίερ δεν είναι τελικά τόσο κακή για τον ντόρο και το γιουχάισμα που προκάλεσε στις Κάννες. Για την ακρίβεια, πιστεύω ότι είναι καλύτερη από τις τελευταίες προσπάθειες του σκηνοθέτη (είμαι της άποψης ότι τίποτα δεν μπορούσε να πάει χειρότερα από το Dancer in the Dark).

Ας αρχίσω λοιπόν με τα θετικά… Η ταινία είναι χωρισμένη σε κεφάλαια και το πρώτο από αυτά με τίτλο “Εισαγωγή” ξεκινά με την υπνωτικά όμορφη άρια Lascia ch'io pianga από την όπερα Rinaldo του Χέντελ. Αυτή η εισαγωγή λοιπόν, προβάλλει σε αργή κίνηση και σε υπέροχα πλούσιες γκρίζες αποχρώσεις τους ήρωες της ταινίας να ερωτοτροπούν μέσα στο μπάνιο, όσο το μωρό τους βγαίνει από την κούνια του, ανοίγει το παράθυρο και κάνει βουτιά στο κενό. Είναι μία πολύ συμβολική σκηνή, υπέροχα δοσμένη από τον Τρίερ – ομολογώ ότι για μένα ήταν μία έκπληξη από τον σκηνοθέτη. Οι ήρωες δεν έχουν ονόματα, αλλά αναφέρονται ως Αυτός (He) και Αυτή (She) και τους ρόλους υποδύονται ο Willem Dafoe και η Charlotte Gainsbourg αντίστοιχα. Οπότε, αν μη τι άλλο, η ταινία ξεκινά με έναν μαγευτικό τόνο και συγχαρητήρια στον σκηνοθέτη για την έξοχη χρήση της άριας που ήδη έχει ως αποτέλεσμα να κάνει τον Χέντελ πιο γνωστό στο ευρύ κοινό (αρκετά κλιπάκια τις άριας στο YouTube έχουν σχόλια που αναφέρονται στην ταινία).

antichristbw

Παρόμοιες, υπέροχα φωτογραφημένες σκηνές κυριαρχούν συχνά μες στην ταινία, κυρίως πριν ή μετά κάποιο κεφάλαιο, προσδίδοντας της μία μυστηριακή, μαγευτική ατμόσφαιρα. Αυτό είναι κάτι καινούριο πιστεύω στην σκηνοθεσία του Τρίερ και μπράβο του πάλι γι αυτή του την εξέλιξη.

Κι εδώ ακριβώς –στην υπέροχη φωτογραφία- σταματούν και τα θετικά της ταινίας και ξεκινά… το σκηνοθετικό χάος! Για τις ερμηνείες δεν έχω να πω τίποτα πέρα από το ότι είναι αδιάφορες -- μου διαφεύγει ο λόγος που βραβεύτηκε η Gainsbourg στις Κάννες, αλλά υποθέτω ότι δεν υπήρχαν καλύτερες γυναικείες ερμηνείες. Άλλωστε οι ηρωίδες του Τρίερ περνούν πάντα από τέτοια βασανιστήρια –ωρύονται, χτυπιούνται, κλάινε- κάτι που δεν θα έπρεπε να είναι συνώνυμο με την καλή ερμηνεία, αλλά αντιθέτως με το εύκολο εφέ του δραματικού εντυπωσιασμού.

antich2

Το σενάριο είναι ελαφρύ, όχι ότι παίζει μεγάλο ρόλο, απλά δεν βγάζει και μεγάλο νόημα. Και σίγουρα δεν δικαιολογεί την απίστευτη μεταμόρφωση της ηρωίδας στο τελευταίο μισάωρο της ταινίας. Ακριβώς σε αυτό το μισάωρο ο σκηνοθέτης φαίνεται να ξεφεύγει. Η προβολή της βίας είναι αδικαιολόγητα ωμή. Προσωπικά, δεν θυμάμαι να έχω σοκαριστεί με τέτοιο τρόπο ξανά με ταινία! Και όλα αυτά γιατί; Θέλει να πει κάτι ο σκηνοθέτης; Λογικά ναι, αφού το ταξίδι μέχρι το φινάλε δεν έχει κάποια ουσία, ούτε πρόκειται για εμπειρία που πρέπει να ζήσει ο θεατή δίχως να αποκομίσει κάτι. Άλλωστε όλες οι ταινίες του Τρίερ είναι στρατευμένες προς πολύ συγκεκριμένα μηνύματα.

Για πρώτη φορά η οικουμενική επιτροπή στις Κάννες (υπεύθυνη για να βραβεύει ταινίες που προωθούν τις πνευματικές αξίες και ιδεώδη) έδωσε ένα “αντι-βραβείο” στον σκηνοθέτη γι αυτή του την ταινία. Συγκεκριμένα ο πρόεδρος της επιτροπής είπε, “Δεν μπορούμε να παραμείνουμε σιωπηλοί μετά από την επίδραση που έχει αυτή η  ταινία… Πρόκειται για την πιο μισογυνιστική ταινία από τον αυτοαποκαλούμενο καλύτερο σκηνοθέτη στον κόσμο”. Με το παραπάνω συμφωνώ: ο μισογυνισμός είναι διάχυτος στο τέλος της ταινίας. Βέβαια, ο κάθε θεατής μπορεί να ερμηνεύσει την ταινία διαφορετικά.

antichristHouseFor

Ο Αντίχριστος πρόκειται πιθανώς για μία ταινία φτιαγμένη με σκοπό να σοκάρει και να εντυπωσιάσει. Δύο λόγοι με ωθούν –όπως και αρκετούς κριτικούς- σε αυτό το συμπέρασμα: οι δύο απίστευτα σοκαριστικές σκηνές που φαίνεται λες και βγήκαν ξαφνικά από άλλο είδος ταινίας, καθώς και η αφιέρωση στο τέλος (περισσότερα γι αυτήν παρακάτω). Ο ίδιος ο Τρίερ σε συνέντευξη του δήλωσε ότι σκηνοθέτησε την ταινία ως ένα είδος θεραπείας, μετά το τέλος της ψυχοθεραπείας του – η τελευταία αποτέλεσμα της κατάθλιψης που τον ταλαιπωρούσε τελευταία. Ωραία όλα αυτά, αλλά εμείς ως κοινό τι του φταίμε; Δήλωσε, επίσης, ότι είναι ο καλύτερος σκηνοθέτης του κόσμου και ότι ενδιαφέρεται να φτιάχνει ταινίες, όπως ο ίδιος είπε, “για να υπερασπιστώ μία ιδέα που δεν είναι δικιά μου. Έτσι για παράδειγμα θα έκανα μία ταινία όπου θα έδειχνα την ανθρώπινη πλευρά του Χίτλερ. Αυτό θα ήταν πολύ ενδιαφέρον για μένα”.

antiAni 
Το πιο παράδοξο από όλα; Στο τέλος της ταινίας ο σκηνοθέτης αφιερώνει την ταινία στον Ταρκόφσκι! Ένδειξη, όπως είπαν κάποιοι ότι δεν θέλει να πάρουμε την ταινία στα σοβαρά, αλλά πως απλά προσπαθεί να προκαλέσει (φυσικά μπορείτε να διαφωνήσετε με αυτό). Κι αυτό γιατί ο Ταρκόφσκι και οι ταινίες του μες στην ποίηση, τον ανθρωπισμό και την υπερβατικότητα, βρίσκονται στους αντίποδες των ταινιών του Τρίερ. Από ότι έχω διαβάσει, πράγματι ο Ταρκόφσκι είναι ο “Θεός” του Τρίερ, και σύμφωνα με όσα είπε ο Τρίερ όταν έδειξε στον Ταρκόφσκι την πρώτη του ταινία, ο τελευταίος την αποδοκίμασε!

antistaff Ο σκηνοθέτης πλαισιωμένος από τους δύο πρωταγωνιστές.


Για να ανακεφαλαιώσουμε λοιπόν: ο Αντίχριστος είναι καλύτερη από τις πρόσφατες ταινίες του Τρίερ. Έχει όμορφη φωτογραφία και οι ηθοποιοί ερμηνεύουν τους ρόλους τους ελαφρώς πιο πειστικά. Προσπαθώντας να ενσωματώσει τη φύση και τα ζώα στο σενάριο, συχνά το καθιστά γελοίο, χωρίς εξηγήσεις, ούτε καν νύξεις που να βγάζουν έστω κάποιο νόημα (βλ. αναφορά σε μάγισσες). Οι ερμηνείες αν και καλύτερες, όπως είπα, από προηγούμενες ταινίες του σκηνοθέτη, παραμένουν απλά μέτριες. Με απλά λόγια, η ταινία δεν έχει λόγω ύπαρξης: “Το σενάριο φαίνεται να γράφτηκε απλά και μόνο για να δικαιολογήσει δύο από τις πιο σοκαριστικές σκηνές στην ιστορία του σινεμά”, όπως λεει η κριτικός των Times Wendy Ide. Κάποιοι φαν βιάστηκαν να μιλήσουν για αριστούργημα. Όπως όμως αρκετοί κριτικοί έχουν επισημάνει η ταινία είναι υπερβολικά αμφίσημη και διφορούμενη για να θεωρηθεί σπουδαίο κινηματογραφικό έργο. Η άποψη μου; Δείτε την απλά για τα ωραία πλάνα, την άρια του Χέντελ και για να διασκεδάσετε με την προκλητικότητα του σκηνοθέτη. Γι αυτό άλλωστε και ο σχετικά καλός βαθμός μου, παρ’ όλη την παλαβομάρα της ταινίας αυτής!

Προσωπική Αξιολόγηση:    2,5 / 11

Ακολουθεί ένα πολύ ενδιαφέρον κλιπάκι που δείχνει την πορεία της ταινίας στις Κάννες (συμπεριλαμβανόμενης και της ενδιαφέρουσας συνέντευξης τύπου όπου ο Τρίερ αυτοαποκαλείται ο καλύτερος σκηνοθέτης στον κόσμο).

31 comments:

  1. τα έγραψες πολύ όμορφα :)

    ReplyDelete
  2. Χρίστος ΣεφερτζόγλουOctober 5, 2009 at 12:34 AM

    βρηκα το ιστολογιο σου τυχαια απο το google, αχνοντας κριτικες για την ταινια και εχω να κανω μερικες παρατηρησεις

    ο θεός να σε ελεήσει ρε φίλε...

    καθισες τωρα να γραψεις ολοκληρη κριτικη για μια ταινια που δεν γουσταρεις;

    για ενα 2,5 απο τα 11; και μάλιστα με ενα ψευτοειρωνικο υφος; μου αρεσαν τα πλανα, η μουσική, οι σοκαριστικες σκηνες, αλλα 2,5/11; μου φαινεται διαβαζεις πολυ ζουμπουλακη

    δηλαδη σε τι ακριβως αποσκοπει αυτο;

    εκτός αν ονειρευεσαι πια να γραψεις στο cahiers du cinema ή στο empire...

    έλεος ρε παλικάρι.

    ReplyDelete
  3. @mahler76
    Ευχαριστώ.

    @Xρίστος Σεφερτζόγλου

    Δεν έχετε καταλάβει το σύστημα βαθμολόγησης μου επειδή διαβάσατε την κριτική μου για αυτή την ταινία μόνο. Αν ρίξετε μια ματιά και σε άλλες κριτικές θα δείτε ότι βαθμολογώ από το -10 μέχρι το +10. Αν μία ταινία δεν μου αρέσει δεν γράφω κριτική εκτός αν υπάρχει σημαντικός λόγος ή αν πρόκειται για ταινία που προκαλεί ντόρο.

    Ο Αντίχριστος ήταν για μένα από τις καλύτερες του Τρίερ και το 2,5 είναι ΟΚ βαθμός σύμφωνα με τον τρόπο που βαθμολογώ.

    Επίσης και να με πλήρωναν δεν θα έγραφα στο Empire αφού πρόκειται για ένα καθαρά εμπορικό περιοδικό, όχι για απαιτητικούς σινεφίλ. Στο Cahiers πολύ ευχαρίστως.

    ΥΓ. Ωστόσο συνειδητοποίησα ότι πρέπει τελικά να γράψω μία υποσημείωση στο blog όπου θα εξηγώ τον τρόπο βαθμολόγησης μου κυρίως γι αυτούς που το επισκέπτονται πρώτη φορά.

    ReplyDelete
  4. πολύ ευγενικός ήσουν σε μια ταινια που προσβάλει το έργο του Ταρκόφσκι. Παρακολουθώ την δουλειά σου η όποια είναι πολύ καλή και έχω διδαχτεί πολλά. Ευχαριστώ.

    ReplyDelete
  5. Λοιπόν, προσπαθώ να καταλάβω ενα τελικά στο cinessence γράφεις κριτικές ή απλώς λες την άποψή σου για κάποιες ταινίες.

    Εάν είναι το δεύτερο, τότε μπορώ να διαφώνήσω σε επίπεδο απόψεων. Εάν επιχείρεις το πρώτο, τότε δυστυχώς η συγκεκριμένη κριτική έχει πολλά πολλά προβλήματα. Εξηγούμαι..

    Σε επίπεδο απόψεων, το να δίνεις συγχαρητήρια (δύο φορές μάλιστα) στο σκηνοθέτη για το ένα ή το άλλο (μουσική, ατμόσφαιρα) ακούγεται , στα δικά μου αυτία τουλάχιστον, τελείως άκομψο. Επίσης, δυσκολέυομαι να ξεχωρίσω αν αυτά που γράφεις είναι δική σου άποψη ή την δανείζεσαι από άλλους κριτικούς (Wendy Ide). Αυτό φαίνεται σε όσα λες σχετικά με την προκλητικότητα και την βία της ταινίας. Ολη η ταινία γυρίσηκε για να στηρίξει δυο σκηνές βιας! Μπραβο υπομονή που έκαναν οι ηθοποιοί και το συνεργίο..

    Τέλος , θεωρώ τελείως άσκοπο να χρησιμοποιήσει καποιος μία ταινία για να προωθήσει (να κάνει πιό γνωστή) μια άρια (ή οποιαδήποτε μουσική). Και πραγματικά πιστέυεις ότι ο Χεντελ έγινε πιό γνωστος λόγο της ταινίας; Τότε και ο Μπαχ έχει γίνει πιό γνωστός λόγο της χρήσης της μουσικής του σε ταινία του Ταρκοφσκι και του Μπεργκμαν (υποθέτω ότι υποστηρίζεις και κάτι τετοιο).

    Σε ότι αφορά την πλευρά της κριτικής, δυστυχώς εδώ τα πράγματα είναι πολύ θολά και πολύ μακρια από το να χαρακτηριστούν "κινηματογρφική κριτική".

    Δεν προσπαθείς καθόλου να προσεγγίσεις κινηματογραφικά στοιχεία της ταινία και να ορίσεις \ ερμηνεύσεις την λειτουργία τους. Αποκαλείς το σενάριο ελαφρυ (δεν καταλαβαίνω τί σημαίνει ελαφρύ σενάριο). Θέλει να πει κάτι ο σκηνοθέτης; Την αναφορά στην Εδεμ, στον Αδαμ και την Εύα, στην μανιχαϊστική διάκριση καλού-κακού και την σύνθεση που επιχειρεί ο Τρίερ, στην αντίστροφη της πορείας από τον παράδεισο προς την κόλαση, την αντιστροφή τον ρόλων αναμεσα στον Αδαμ και την Ευα (Η Εύα πλάθεται από το πλευρό του Αδαμ, αυτός της δίνει ζωή, ενώ στην ταινία αυτός της την αφαιρεί) τις συμβολικές και βαθειά φιλοσοφικές σκηνές στο δάσος, του έρωτα του ζευγαριόυ στις ρίζες του δέντρου, τα ανθρώπινα γυναικεία κορμία που περιτριγυρίζουν τον Αδαμ καθώς αυτόν αποχωρεί από την Εδεμ πληγωμένος, τις γυναίκες που τρέχουν προς το μέρος του από όλες τις κατευθύνσεις στην τελευτία σκηνή της ταινίας κ.α.) όλα αυτά δεν τα βλέπω να ανα΄φερονται πουθενα στην κριτική σου. Υπάρχούν αναφορές ομοιότητες με τον Πόλάνσκι ο οποίος στην ταινία "αποστροφή" αναφερεται στον γυναικείο ψυχισμό (το ίδιο κάνει και ο Τρίερ στον Αντίχριστο). Η αναφορά στον Ταρκοφσκι είναι θεματική (και μόνο): η σχέση ανθρώπου και φύσης (είτε είναι η φύση μέσα μας είτε η φύση γύρω μας) απασχολησε συστηματικά και τον Ταρκόφσκι.

    Επίσης, δεν αναφέρεσαι καθόλου σε κινηματογραφικές τεχνικές: πώς συν΄δεονται οι 2 ασπρόμαυρες σκηνές στην αρχή κ το τέλος της ταινίας με τα ενδιάμεσα κεφάλαια; Πώς λειτουργεί αισθητικά η χρήση της αργή κίνησης; Πώς συνδέεται η σταδιακή αποξένωση των δύο χαρακτήρων, το πέρασμά τους από τον ορθολογική ανάλυση έως τα πιό βαθιεά ένστικτα επιβίωσης, και πώς αυτό παρουσιάζεται κινηματογραφικα; Με τα εμβόλιμα πλάνα που συνθέτουν ανάμνηση και φόβο; Με το κλειστοφοβικό περιβάλλον; (2 ηθοποιοί μόνο, ένα σπίτι στο δάσος).
    Το μοντάζ; Τα απότομα ζουν άουτ (ίσως κάποιος που παρακολουθεί; Ο Θεός;) Αν σου έχουν ξεφύγει όλα αυτά τότε μπορεί να μην καταλαβες τίποτα από την ταινία.

    Λυπάμαι, αλλα θεωρώ πολύ φτωχή την κριτική (αν, επαναλαμβάνω, αυτό που κάνεις έιναι κριτική προσέγγιση και όχι απλώς αποψη).

    ReplyDelete
  6. @fidelio
    Για μένα κριτική σημαίνει αντικειμενική προσέγγιση, αφού πιστεύω ότι υπάρχουν αντικειμενικά κριτήρια για να κρίνουμε ένα έργο τέχνης.

    Αυτό που κάνω είναι προσωπική κριτική προσέγγιση (άλλωστε η βαθμολογία μου αναφέρεται σε "προσωπική αξιολόγηση").

    Τέλος, δεν αναφέρομαι σε τόσο τεχνικά στοιχεία γιατί όπως είπα δεν με ενδιαφέρει να κάνω μόνο μία αντικειμενικά κριτική προσέγγιση. Με το ιστολόγιο μου εκφέρω την άποψή μου, πολλές φορές συμπάσχω με τους χαρακτήρες (βλ. π.χ., στη Δασκάλα του Πιάνου πως υποστήριξα πλευρές της προσωπικότητας της ηρωίδας), συζητώ φιλοσοφικές ανησυχίες -- κάτι που δεν υπάρχει σε μία αντικειμενική κριτική.

    Δεν καταλαβαίνω γιατί ρωτάς αν κάνω κριτική ή αν προσφέρω την προσωπική μου άποψη, αφού είναι δυνατόν να κάνεις και τα δύο.

    Τέλος, όποτε γραφω μέτρια κριτική μου λένε ότι δεν κατάλαβα την ταινία. Το έχω συνηθίσει (και παραδόξως τυχαία άραγε μου το λένε πάντα για τις πιο επιφανειακές ταινίες.) Αναρωτιέμαι σε αυτή την περίπτωση αν ο ίδιος ο Τρίερ κατάλαβε την ταινία.

    Η ταινία λάμπει και προκαλεί και είναι λογικό να προσελκύσει το κοινό με την αντιδραστικότητά της. Πες με συντηρητικό, αλλά με ενδιαφέρει η ουσία. Άλλωστε, παραδόξως, έγραψα σχετικά μέτρια και όχι κακά πράγματα γι αυτήν.

    ΥΓ. Το ζουμ άουτ, π.χ. που ανέφερες σε σχέση με τον Θεό, δεν μπορεί να είναι απλά τυχαίο; Δεν ξέρω αν ο σκηνοθέτης θέλει να υπεραναλύσουμε τόσο την ταινία -- δεν είναι αυτό το στυλ του Τρίερ πιστεύω. Αν όντως έχει επηρεαστεί από τον Ταρκόφσκι, τότε η ταινία αποκλείεται να έχει συμβολισμούς και κρυφά μηνύματα. Ελα ντε όμως που έχει (βλ. 3 beggars)...

    ΥΓ2. Στην ερώτηση για Μπαχ, ναι το πιστεύω ότι έγινε πιο γνωστός από Μπέργκμαν και Ταρκόφσκι και όποιον άλλον τον χρησιμοποίησε. Απόδειξη: συχνές ερωτήσεις σε newsgroup κριτικών που παρακολουθώ, όπου αναγνώστες ρωτάνε ποιο κομμάτι επαιζε, και β) ψάξε στο ΥουΤube για το Ich ruf zu Dir, Herr Jesu του Bach και θα δεις πόσες αναφορές στο Σόλαρις υπάρχουν (το ίδιο ισχύει και με το κομμάτι του Χέντελ στον Αντίχριστο).

    ReplyDelete
  7. @Anonymous (2)
    Ναι, ήμουν ευγενικός, κι αυτό γιατί μετά την κριτική μου προσέγγιση σε άλλες μέτριες ως κακές (κατά την άποψή μου) ταινίες δεν θέλω να φανεί εσκεμμένο. Άλλωστε είχα βαθμολογήσει στη μείον κλίμακα το Dancer in the Dark και δεν θέλω να δώσω την εντύπωση ότι είμαι προκατειλημμένος (αντιθέτως περιμένω με ανυπομονησία τέτοιες προκλητικές ταινίες -- ειδικά του Τρίερ). Όμως για να πως την αλήθεια, μου άρεσε και το μοντάζ και η φωτογραφία στον Αντίχριστο, συν οι βελτιωμένες ερμηνείες.

    Χαίρομαι που έχεις διδαχτεί πολλά και πιστεύω ότι έχεις ακόμα να αποκομίσεις πολλά από το blog όσον αφορά τον κινηματογράφο μιας και πρόκειται στο μέλλον να γράψω για τα πολύ μεγάλα έργα τέχνης. Γι αυτό ακριβώς γράφω άλλωστε, για να ενθαρρύνω το κοινό να βιώσει μία ανώτερη πνευματικότητα μέσα από την κινηματογραφική τέχνη.

    ReplyDelete
  8. @fidelio
    "Δεν προσπαθείς καθόλου να προσεγγίσεις κινηματογραφικά στοιχεία της ταινία και να ορίσεις \ ερμηνεύσεις την λειτουργία τους. "

    Μα αυτό δεν είναι κριτική αλλά προσωπική ερμηνεία και ακριβώς αυτό κάνω -- όχι με τη συγκεκριμένη ταινία όμως, επειδή δεν προσφέρεται γι αυτό. Είναι αρκετά αμφίσημη όπως είπα και όπως είπανε και πολλοί κριτικοί ξένων media (και που μου αρέσει να τους διαβάζω αλλά και να ενσωματώνω απόψεις τους στο blog μου όταν χρειάζεται)

    Επίσης, αν πιστεύεις ότι είναι φτωχή η κριτική που κάνω μπορω να σου στείλω με email links από άλλα blogs που οι κριτικές τους αποτελούνται απλά από μία περίληψη του σεναρίου της ταινίας ή την άποψη του blogger χωρίς τεκμηρίωση.

    ReplyDelete
  9. ΣΤΗΝ ΑΡΧΗ ΓΡΑΦΕΙΣ: "είμαι της άποψης ότι τίποτα δεν μπορούσε να πάει χειρότερα από το Dancer in the Dark". ΤΙ ΔΕΝ ΣΟΥ ΑΡΕΣΕ ΣΤΗΝ ΤΑΙΝΙΑ;

    ReplyDelete
  10. Κριτικές υπάρχουν πολλές. ΚΑι αυτές που ανα΄φερεις εσύ όπου καποιοι bloggers απλώς γράφουν το ονομα τους και τη γνώμη τους, και υπάρχουν και σελίδες (όπως το moviesrevisited.blogspot.com)όπου θα βρεις και άλλου είδους προσεγγίσεις.

    Αυτοί που γράφουν μόνο μια περίληψη της ταίνιας, δεν δίνουν συγχαρητήρια στον σκηνοθέτη αν έκανε κάτι που τους άρεσε (πράγμα που κάνεις εσυ και, στα δικά μου αυτία το ξαναλέώ, ακούγεται τελείως άκομψο).

    Επίσης, όλα όσα ενέφερα στο προηγούμενο σχόλιό μου για τις αναφορές στην Εδέμ, στους πρωτόπλαστους, στον παράδεισο, στη βία, στην ορθολογικότητα και τα ένστικτα, στην αντίστροφη πορεία κλπ. δεν τα είδες πουθενα; Αν όχι, τότε προφανώς το σενάριο είναι ρηχο και όπως λες Η συγκεκριμένη τανιά δεν προσφέρεται για κριτική.

    Τα αντικειμενικά κριτήρια στην τέχνη τα γνωρίζεις μόνο εσύ; Ή απλώς πιστεύεις ότι υπαρχουν;

    Γράφεις: Τέλος, δεν αναφέρομαι σε τόσο τεχνικά στοιχεία γιατί όπως είπα δεν με ενδιαφέρει να κάνω μόνο μία αντικειμενικά κριτική προσέγγιση. Μα η προσέγγιση για την οποία σου μιλάω δεν είναι ούτε τεχνική μονο, ούτε προσωπική μονο, ούτε φιλοσοφική μονο. Προσπάθεια συνδιασμού είναι.

    Τέλος, : Γι αυτό ακριβώς γράφω άλλωστε, για να ενθαρρύνω το κοινό να βιώσει μία ανώτερη πνευματικότητα μέσα από την κινηματογραφική τέχνη." Εκτός του ότι είναι κραυγαλέο να υποστηρίζεις κάτι τετοιο για τον εαυτό σου (καλύτερα άσε τους άλλους να το πουν για σενα, ειναι πιό κομψο) δεν καταλαβαίνω με ποιόν τρόπο παρουσιάζεις την ανωτερη πνευματικότητα στον κινηματογραφο; Ποιό είναι το μέσον με το οποίο παρουσιάζεται η ανώτερη πνευματικότητα; Μα τα κινηματογραφικά μέσα! Κι εσύ δεν ανα΄φερεσαι σε αυτα.

    ReplyDelete
  11. @anonymous (3)
    Με ρωτάς τι δεν μου άρεσε στο Dancer in the Dark. Διάβασε αν θέλεις εδώ τι είχα γράψει:
    http://cinessence.blogspot.com/2009/06/dancer-in-dark.html

    ReplyDelete
  12. @fidelio
    Γιατί είναι κραυγαλέο; Δεν λέω ότι εγώ σκηνοθετώ τις ταινίες, απλά λέω ότι ΕΝΘΑΡΡΥΝΩ τον κόσμο να δει ταινίες που πιστεύω ότι μπορούν να τους βοηθήσουν.

    Επίσης δεν καταλαβαίνω που το κακό να λέω μπράβο στον σκηνοθέτη; Αφού μου άρεσε η προσέγγιση του από άποψη φωτογραφίας και λυρισμού στον Αντίχριστο. Είναι κάτι νέο γι αυτόν (στο Δαμάζοντας τα Κύματα ίσως να υπήρχε λίγος παρόμοιος λυρισμός, αλλά όχι στο ίδιο επίπεδο).

    ReplyDelete
  13. Τώρα θα μου σύρετε τα εξ αμάξης,αλλά πειράζει που δεν έχω καμία διάθεση να πληρώσω εισιτήριο για να δω μια γκόμενα να πετσοκόβει το αποτέτοιο της;

    ReplyDelete
  14. Για τα μηνύματα και τα σύμβολα στην ταινία, έχω να προσθέσω:
    Στην ταινία πράγματι όπως ανέφερε κάποιος στα σχόλια υπάρχουν αναφορές στον Αδάμ, την Ευα, την Εδέμ. Σε σημείο μάλιστα που ο σκηνοθέτης τις ονοματίζει κιόλας. Με άλλα λόγια μας τα δίνει όλα έτοιμα στο πιάτο, με ωμό τρόπο. Πιστεύω ότι δίκαια η οικουμενική επιτροπή μίλησε για την πιο μισογυνιστική ταινία, αφού ο ίδιος ο σκηνοθέτης φροντίζει να μας δώσει να καταλάβουμε το μυσογινιστικό μήνυμα της ταινίας. (οι παραπομπές στην αυτοκαταστροφική φύση λειτουργούν πιστεύω σε δεύτερο επίπεδο). Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό, απλά συνήθως είναι πιο κομψό ο σκηνοθέτης να αφήνει κάποια περιθώρια στον θεατή ώστε να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα. Με το να δίνεις έτοιμες τις απαντήσεις είναι σαν να υποτιμάς τον ίδιο τον θεατή. Το ίδιο κάνει για όλες τις ταινίες του ο σκηνοθέτης -κυρίως τις τελευταίες- μας δίνει πολύ συγκεκριμένα μηνύματα.

    Να δώσω ένα παράδειγμα: το Dogville θα ήταν για μένα μία πολύ καλή ταινία αν στο τέλος, στα credits, δεν είχε τις φωτογραφίες που απεικονίζουν Αμερικάνους και στερημένα δικαιώματα. Γιατί κάτι τόσο συγκεκριμένο; Ενώ η ταινία θα μπορούσε να διαδραματίζεται οπουδήποτε και να έχει πολλαπλά μηνύματα, ο σκηνοθέτης στα credits μας δίνει μία και μοναδική, συγκεκριμένη προσέγγιση.

    Γι αυτό και πιστεύω ότι οι ταινίες του Τρίερ δεν χωράνε πολύ ανάλυση: επειδή ο σκηνοθέτης φροντίζει να περιέχουν συγκεκριμένα μηνύματα, με μία μικρή δόση αμφιβολίας όμως, επειδή δεν συνυπάρχουν πάντα αρμονικά με το υπόλοιπο της ταινίας. Είναι σαν το μήνυμα να υπάρχει εκτός της ταινίας, σαν μία παραπομπή, ένα footnote. Ειδικά στο Dancer in the Dark, το μήνυμα υπάρχει έντονα σε κάθε στιγμή και θα έλεγα μάλιστα ότι προηγείται της σκηνής. Νομίζω ότι λόγω αυτής της σύγχυσης μερικοί θεατές πιστεύουν ότι η ταινία Αντίχριστος μπορεί να κινείται σε πολλά επίπεδα, ωστόσο είναι μια ψευδαίσθηση που προκαλείται από την ασυμφωνία και ανικανότητα του μηνύματος να συνυπάρξει ως μέρος της ταινίας. Τα δύο να γίνουν το ένα και το αυτό.

    ReplyDelete
  15. Η ταινία είναι φοβερα άμφίσημη και διφορούμενη για να θεωρηθεί αριστουργημα, γράφεις στο ποστ. Αυτό πώς συμφωνεί με το τελευταίο σου σχόλιο ότι τα δίνει όλα έτοιμα στο πιάτο, δίνει έτοιμες απαντήσεις;

    ReplyDelete
  16. Επίσης, τον μισογυνισμό πού τον βρήκες;

    ReplyDelete
  17. @gnomo
    Αμφίσημη στο αν καταφέρνει να πει αυτό που θέλει με πετυχημένο τρόπο.

    Για τον μισογυνισμο: δεν σε καταλαβαίνω. Πρόκειται για αστείο; Όχι μόνο είναι διάχυτος μες στην ταινία, αλλά εκεί επικεντρώνεται ολόκληρη η ταινία (και μη μου πείτε ότι δεν την κατάλαβα, δεν γίνεται κορυφαίοι κριτικοί και επιτροπές να μην την κατάλαβαν). Μα το ίδιο το πόστερ έχει το γυναικείο σύμβολο στον τίτλο του Αντίχριστου, ολόκληρη οικουμενική επιτροπή (δεν ξέρω από πόσα μέλη αποτελείται) συμφωνεί για τον μισογυνισμό, οι άμεσες αναφορές στις μάγισσες-γυναίκες, η Εύα που αμάρτησε, η γυναίκα ως συνεχής σεξουαλική πρόκληση και φυσικά η τελική σκηνή με τις δεκάδες γυναίκες... Για τον μισογυνισμό του Τριέρ, συμφωνώ απόλυτα με αυτή την άποψη (βλ. τελευταία παράγραφο).

    Νομίζω θα συνεχίσω αξιολογήσεις μόνο με ταινίες που αξίζουν καλό βαθμό, γιατί κουράζομαι κάθε φορά που εμφανίζεται μία αντιδραστική ταινία να απολογούμαι για τις κριτικές που γράφω. Ειδικά όταν οι κριτικές μου είναι σύμφωνες με την πλειοψηφία των ξένων κριτικών.

    ReplyDelete
  18. να γράφεις για ό,τι ΣΟΥ δημιουργεί την ανάγκη να το κάνεις.

    ReplyDelete
  19. Πανικός!Εγώ να πώ οτι βρήκα ενδιαφέρουσα την κριτική σου όμως η ταινία μου άρεσε πολύ.**** απο cineacademy.
    Για το dancer in the dark δεν το συζητάω.*****

    ReplyDelete
  20. @academy
    Ευχαριστώ για το σχόλιο σας. Τι σύμπτωση ότι μόλις πριν 5 λεπτά διάβαζα το blog σας (ακόμα το έχω ανοικτό σε άλλη καρτέλα!)

    ReplyDelete
  21. Ενα σχόλιο μόνο: Το να αναφέρεις συνεχώς την συμφωνία σου με τις ξένες κριτικές ως επιχείρημα υπερ της δική σου κριτικής δεν βοηθάει σε τίποτα και τελικά δεν σημαίνει και τίποτα. Οι κριτικές κάνουν τη δουλειά τους, αυτό δεν σημαίνει ότι είναι αλάθητες, ή ότι έχουν το αποκλειστικό προνόμιο της αλήθειας ή της μιας και μοναδικής σωστής ερμηνέιας. Αλλωστε ο Αντιχριστος παρουσιάστηκε ως η τανια που δίχασε κοινό και κριτικους. "Διχασε" σημαινει οτι δεν μπορει ολες οι κριτικές να συμφωνουν μαζι σου. Υπαρχουν αξιόλογες κριτικές και σε ελληνικα blog (25t frame, cinetheasi, filosofia.gr , και αλλού) καθώς επίσης και κριτικές Ελλήνων κριτικών (ρίξε μια ματιά στις εφημερίδες, Δερμετζόγλου, Μπακογιαννόπουλος, Δανικας κλπ) που έχουν διαφορετική - θετική αποψη για την ταινια.

    Και στο κατω κατω, από τη στιγμή που γράφεις την άποψη σου ή την κριτική σου σε ανοιχτό χώρο όπως το blog σου, εισαι υποχρεωμένος θα έλεγα να διαφωνήσεις με καποιους (αν υπαρχουν διαφωνιες, που απ' ότο βλέπω στα σχόλια υπαρχουν) με επιχειρήματα δικά σου και όχι φέρνοντας ως επιχειρημα αυθεντίας τις εκαστοτε κριτικες επιτροπες.

    Εσύ αντιθέτως νιώθεις οτι πρέπει να απολογείσαι (αυτό γραφεις) για την κριτική σου! Συζήτηση κάνεις, δεν απολογείσαι. Για τον μισογυνισμο που λες: (και μη μου πείτε ότι δεν την κατάλαβα, δεν γίνεται κορυφαίοι κριτικοί και επιτροπές να μην την κατάλαβαν) -και όμως γίνεται. Διαβασε και τις κριτικες στα blog που ανεφερα παραπανω για να δεις μια διαφορετικη αποψη. Αυτος που ξεγυμνώνεται και βάλλεται δεν είναι η γυναικα, αλλά ο λογικός-αναλυτικος άντρας.

    ReplyDelete
  22. @gnomo
    Αναφέρομαι στην ξένη κριτική επειδή αυτήν διαβάζω. Τις ελληνικές τις σέβομαι, αλλά προτιμώ τις ξένες. Κι αυτό γιατί έχω δει μία αρνητική αντιμετώπιση των Ελλήνων κριτικών σε συγκεκριμένους σκηνοθέτες (βλ. Αγγελόπουλο, π.χ.), ενώ προτίμηση προς σκηνοθέτες που η ξένη κριτική δεν θεωρεί τόσο σπουδαίους (βλ. Κουστουρίτσα, κλπ.)

    Εκτός από αυτό, στο blog sevenfilms βλέπω ότι η ταινία όντως δίχασε την ελληνική κριτική. Ωστόσο ο Δανικας π.χ. που αναφέρεις έβαλε αρνητική κριτική, και πολλοί άλλοι ακόμα. Βασικά, μόνο το Big Fish θεώρησε την ταινία αριστούργημα.

    Τέλος να πω, ότι αποφεύγω τυχόν κλίκες στην blogόσφαιρα. Δεν θέλω να είμαι αντιδραστικός, αλλά θέλω να γράφω αυτό που πιστεύω για μία ταινία, κι ας γνωρίζω ότι μπορεί να απογοητεύσω τακτικούς αναγνώστες του blog μου. Υπάρχει μία γενική ομοιομορφία και συμφωνία που για μένα δεν είναι φυσιολογική. Άλλωστε δεν γίνεται όλα τα κινηματογραφικά blogs να αντιμετωπίζουμε τις ταινίες με τον ίδιο τρόπο.

    "Αυτος που ξεγυμνώνεται και βάλλεται δεν είναι η γυναίκα, αλλά ο λογικός-αναλυτικός άντρας."
    Αυτή είναι η άποψή σας φυσικά. Ωστόσο, στο επίκεντρο της ταινίας είναι η γυναίκα. Για γυναίκες μάγισσες ακούμε στην ταινία, η γυναίκα είναι που προσπαθεί να ξεπεράσει τον χαμό του παιδιού, η γυναίκα γίνεται απίστευτα υστερική και βίαιη, η γυναίκα βραβεύτηκε στις Κάννες, το γυναικείο σύμβολο βρίσκεται στο πόστερ. Ο λογικο-αναλυτικός άνδρας που αναφέρετε υποσκιάζεται από τη γυναίκα, και η άποψή μου είναι ότι η προσωπικότητα του σκιαγραφείται ελάχιστα από τον σκηνοθέτη και αυτό εσκεμμένα, αφού θέλει να επικεντρωθεί στη γυναίκα. Όσο η γυναίκα μεταμορφώνεται σε -ή μάλλον φανερώνεται ως- αυτοκαταστροφική παρουσία (όπως και η φύση), ο άνδρας παραμένει σταθερός και λογικός, σε σημείο που ο σκηνοθέτης φαίνεται να του συμπαραστέκεται συνεχώς μέχρι που και δικαιολογεί την τελευταία πράξη του. Ναι, κάποιες νύξεις γίνονται για την τετράγωνη λογική του και την κλινική αντιμετώπιση της ψυχικής ασθένειας της γυναίκας του, ωστόσο αυτό συμβαίνει μόνο στην αρχή της ταινίας και σε 2-3 σκηνές μόνο. Η γυναίκα αντιθέτως κυριαρχεί στην ταινία.

    ΥΓ. Φαίνεστε να αγαπάτε πολύ την ταινία για να την υποστηρίζεται με τέτοιον τρόπο. Αν ποτέ έχετε χρόνο θα ήθελα να διαβάσω την άποψή σας, μέσω email ή αν κάνετε κάποια ανάρτηση (επειδή σε αυτά τα σχόλια δυστυχώς αναφερόμαστε αποσπασματικά). Θα ήθελα να δω πώς η ταινία συντάραξε τις πεποιθήσεις σας ή πως επηρέασε τη ζωή σας γενικότερα.

    ReplyDelete
  23. (είμαι της άποψης ότι τίποτα δεν μπορούσε να πάει χειρότερα από το Dancer in the Dark). poso malakas eisai? poso????????????????????

    ReplyDelete
  24. Έπειτα από το τελευταίο σχόλιο όπου κάποιος Ανώνυμος με βρίζει (το οποίο δεν σβήνω προς το παρόν), αποφάσισα ότι όλα τα σχόλια θα είναι moderated.

    Δεν γίνεται εγώ να μιλάω στον πληθυντικό και να δέχομαι ανώνυμα σχόλια που με προσβάλλουν.

    ReplyDelete
  25. Μήν το βάζεις κάτω!Μπράβο για την προσεγμένη δουλειά που κάνεις!!Σε περιμένουμε και απο τα μέρη του CineAcademy με ενεργό ρόλο και τα ενδιαφέροντα σχόλια σου!!!

    ReplyDelete
  26. είδα την ταινια και ψαχνω κριτικες για να δω τι ηθελε να δωσει ο σκηνοθετης...


    μπορουμε να βγαλουμε απειρους συμβολισμους και νοηματα , απο την αναποδη πορεια παραδεισο-κολαση, το μισογυνισμο, την εχθρα στην τετραγωνη άσπονδη λογικη της ψυχαναλυσης...χίλια δυο,

    αλλα όλα ξεκινουν απο μας, η ταινια τα δινει απλα φωτογραφικα...



    βλεποντας να διαφωνειτε ομως προσπαθωντας να βγαλετε απο τη μυγα ξυγκι, λες και εχει κανα νοημα, ή προσπαθωντας να αποδειξετε οτι ειστε ξυπνιοι και το πιασατε το υπονοουμενο , μου ρχεται στο μυαλο , και οφείλω να το γραψω( για να νιώσω καλύτερα ) ότι η τέχνη τελικά είναι πολυ λίγη μπροστα στην επιστήμη.

    ReplyDelete
  27. @sanatorios
    Πάντα σε μία ταινία που προκαλεί θα υπάρξουν οι θερμοί υποστηρικτές της (αλλιώς ποιος ο λόγος να φτιάξεις τέτοια ταινία).

    Για το θέμα τέχνης και επιστήμης, είμαι της άποψης ότι και στην τέχνη υπάρχουν αντικειμενικά κριτήρια που καθορίζουν την ποιότητα μιας ταινίας. Για να συμβεί αυτό όμως πρέπει να κοιτάμε τι γνώμη έχουν ειδήμονες (κι εγώ δεν ισχυρίζομαι φυσικά ότι είμαι ένας από αυτούς -- απλά εκφράζω την προσωπική μου αξιολόγηση).

    Ότι η τέχνη είναι πολύ λίγη μπροστά στην επιστήμη είναι μεγάλη κουβέντα. Καταρχήν δεν συγκρίνονται. Έπειτα, αν έπρεπε να κάνω σύγκριση θα έλεγα το αντίθετο από αυτό που λες, κι αυτό γιατί συχνά βλέπω την επιστήμη ως οπισθοδρομική και περιοριστική στην πνευματική μας ανάπτυξη. Άλλωστε η τέχνη εκφράζει συναισθήματα και ιδέες, των οποίων η επιστήμη ακόμα δεν έχει αποδείξει τη λειτουργία τους.

    Και τέλος, μιλάς για τέχνη αναφερόμενος στον Αντίχριστο: είναι πολύ νωρίς να χρησιμοποιήσεις τον χαρακτηρισμό τέχνη, ειδικά για μία τόσο αμφίσημη ταινία.

    ReplyDelete
  28. Η επιστήμη είναι ο ναός της ανασφάλειας.
    Η επιστήμη είναι η εκκλησία της τετελεσμένης λογικής.

    ReplyDelete
  29. Εχω τοποθετηθεί προσωπικά για την ταινία,διαφωνώντας μαζί σας. ΆΝ σάς ενδιαφέρει διαβάστε το μπλογκ μου.
    Ευχαριστώ

    ReplyDelete
  30. @flamencologio
    Με ενδιαφέρει η άποψή σας γιατί γράψατε μία πολύ ενδιαφέρουσα ανάλυση. Θα αφήσω τα σχόλιά μου στην ανάρτησή σας.

    ReplyDelete
  31. μπραβο!!!μου αρεσε πλ η κριτικη σου!πολλοι δη8εν κουλτουριαριδες την αποκαλουν αριστουργημα επειδη εχει εικονες που σοκαρουν ! εγω δν βρηκα κανενα απολυτως νοημα ουτε κ καποια ιδιαιτερη συνοχη στα γεγονοτα..ενιω8α χαμμενη κα8ολη τη διαρκρεια της ταινιας! περιμενα κατι πλ καλυτερο...

    ReplyDelete