Atonement (Εξιλέωση)
Σκηνοθέτης: Joe Wright
Προσωπική Αξιολόγηση:
6.5 / 11
Πολύ Καλή
Σκηνοθέτης: Joe Wright
Προσωπική Αξιολόγηση:
6.5 / 11
Πολύ Καλή
Αριστερά: Η πρωταγωνίστρια Keira Knightley. Όλα αρχίζουν και τελειώνουν με νερό...
Το Atonement πολύ εύκολα θα μπορούσε να καταντήσει μελοδραματική και απλοϊκή ταινία αν δεν ήταν για την ευαίσθητη και περίτεχνη σκηνοθεσία του Joe Wright..... Η υπόθεση θα μπορούσε να είναι βγαλμένη από ιταλική όπερα (και ο ήρωας της ταινίας ακούει σε κάποια στιγμή την Boheme) γι αυτό και εύκολα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί σαν μία ρομαντική ιστορία -- είναι όμως κάτι παραπάνω από αυτό. Ο σκηνοθέτης τονίζει τις επιπτώσεις του πολέμου στον χαρακτήρα των ανθρώπων, δείχνοντας μας ότι ο θάνατος και η απόγνωση του πολέμου (ή μια οποιασδήποτε καταστροφή που μας επηρεάζει σε τέτοιο βαθμό) εντείνουν την ανάγκη για αγάπη και συντροφικότητα, τονίζοντας την απίστευτη μοναξιά μας. Αυτή η περιγραφή τώρα μπορεί να τοποθετεί την ταινία σε μπανάλ καλούπια, αλλά όπως προανέφερα ο σκηνοθέτης φροντίζει να προσεγγίσει τους ήρωες όχι σαν πλάσματα που περιστρέφονται γύρω από τον έρωτά τους, αλλά σαν οντότητες-κομμάτια ενός παζλ που συνθέτουν την εικόνα μιας ανθρωπότητας στα όρια της απόγνωσης.
Η ταινία αρχίζει με μία μυστηριώδη βουτιά της πρωταγωνίστριας Cecilia σε ένα συντριβάνι μπροστά στα μάτια του Robbie, ενός βοηθού στην πατρική έπαυλή της τον οποίο συνδέουν φιλικές σχέσεις πολλών χρόνων με την οικογένεια. Αυτή τη σκηνή βλέπει και η 13χρονη Briony, αδερφή της Cecilia, κρυφά από ένα παράθυρο της έπαυλής τους και φαίνεται να καταλαβαίνει κάτι που εμείς δεν γνωρίζουμε, αλλά αργότερα θα μάθουμε ότι της φέρνει αναμνήσεις από μία άλλη "βουτιά" που πρόλαβε και έκανε αυτή πριν την αδερφή της. Μετά έρχεται ένα μεγάλο ψέμα και μία παρεξήγηση που θα ταράξει τις σχέσεις των τριών... Και μετά έρχεται και ο... πόλεμος.
Καθώς ο ήρωας μας περιπλανάται στα χωράφια της Γαλλίας, σταματάει κάποια στιγμή σε ένα ξέφωτο και κοιτάζει τον ουρανό. Η σκηνή φωτίζεται από μία λάμψη που κρατάει λίγα μόλις δευτερόλεπτα. Έπειτα όλα επιστρέφουν στις κανονικές τους αποχρώσεις. Ήταν μία σκηνή αγαλλίασης και ευτυχίας που έφυγε γρήγορα. Αμέσως μετά, στο επόμενο πλάνο, ο πρωταγωνιστής θα έρθει αντιμέτωπος με πρωτόγνωρα γι αυτόν συναισθήματα: μπροστά στα πόδια του θα βρει δεκάδες μαθήτριες, ξαπλωμένες στο πράσινο, η μια κολλημένη πάνω στην άλλη, όλες νεκρές.
Σχεδόν στα μέσα της ταινίας υπάρχει μία άλλη σκηνή - τόσο δεξιοτεχνικά σκηνοθετημένη - που πραγματικά σου κόβει την ανάσα. Παρακολουθούμε τον πρωταγωνιστή μας πάλι, να τρέχει από χαρά όταν συνειδητοποιεί ότι επιτέλους έφτασε στα παράλια της Β. Γαλλιας. Εκεί, στη θάλασσα του Dunkirk έχουν συγκεντρωθεί εκατοντάδες Άγγλοι στρατιώτες που περιμένουν την επιβίβασή τους στα πλοία που θα τους μεταφέρουν πίσω στην πατρίδα τους (η γνωστή υποχώρηση από το Dunkirk).
Η κάμερα ακολουθεί τον ήρωα μας να περιπλανάται ανάμεσα στους τραυματίες: σε αυτή τη συνεχόμενη σκηνή βλέπουμε την φρίκη σε όλες τις εκφάνσεις της καθώς και την ανάγκη για την επιστροφή στην πατρίδα, στους ανθρώπους που περιμένουν εκεί. Με ένα συνεχόμενο πλάνο η κάμερα μας δείχνει τους Άγγλους στρατιώτες να κάθονται αποσβολωμένοι, άλλους να τρέχουν σαν τρελοί, και μια ομάδα από αυτούς να τραγουδά έναν ύμνο εμψύχωσης για την ειρήνη -- όλα αυτά καθώς ο ήλιος δύει και με τη συνοδεία μιας βαθιάς μελωδίας από τσέλο. Το καταπληκτικό είναι ότι όλα αυτά γίνονται όπως είπα με ένα μόνο πλάνο (single shot), αφού η κάμερα αποτυπώνει αυτή τη σκηνή χωρίς καμία διακοπή (είναι ένα πολύ δύσκολο τεχνικό επίτευγμα να συγχρονίσεις τόσους κομπάρσους χωρίς το παραμικρό cut μέχρι να τελειώσει η λήψη 5 ολόκληρα λεπτά αργότερα !!! ) Ο σκηνοθέτης προτίμησε στη σκηνή αυτή να μην απεικονίσει καμία μάχη, αλλά ούτε την ίδια την υποχώρηση, παρά μόνο να σκιαγραφήσει την ψυχολογία και το ηθικό των στρατιωτών. Ριψοκίνδυνο εγχείρημα που τελικά σε συνεπαίρνει συναισθηματικά με την αμεσότητά του.
Κάτω:
Withdrawal from Dunkirk, June 1940
Έργο του Richard Ernst Eurich
Έργο του Richard Ernst Eurich
Η κάμερα ακολουθεί τον ήρωα μας να περιπλανάται ανάμεσα στους τραυματίες: σε αυτή τη συνεχόμενη σκηνή βλέπουμε την φρίκη σε όλες τις εκφάνσεις της καθώς και την ανάγκη για την επιστροφή στην πατρίδα, στους ανθρώπους που περιμένουν εκεί. Με ένα συνεχόμενο πλάνο η κάμερα μας δείχνει τους Άγγλους στρατιώτες να κάθονται αποσβολωμένοι, άλλους να τρέχουν σαν τρελοί, και μια ομάδα από αυτούς να τραγουδά έναν ύμνο εμψύχωσης για την ειρήνη -- όλα αυτά καθώς ο ήλιος δύει και με τη συνοδεία μιας βαθιάς μελωδίας από τσέλο. Το καταπληκτικό είναι ότι όλα αυτά γίνονται όπως είπα με ένα μόνο πλάνο (single shot), αφού η κάμερα αποτυπώνει αυτή τη σκηνή χωρίς καμία διακοπή (είναι ένα πολύ δύσκολο τεχνικό επίτευγμα να συγχρονίσεις τόσους κομπάρσους χωρίς το παραμικρό cut μέχρι να τελειώσει η λήψη 5 ολόκληρα λεπτά αργότερα !!! ) Ο σκηνοθέτης προτίμησε στη σκηνή αυτή να μην απεικονίσει καμία μάχη, αλλά ούτε την ίδια την υποχώρηση, παρά μόνο να σκιαγραφήσει την ψυχολογία και το ηθικό των στρατιωτών. Ριψοκίνδυνο εγχείρημα που τελικά σε συνεπαίρνει συναισθηματικά με την αμεσότητά του.Η μουσική από τον Dario Marianelli (V for Vendetta, The Brothers Grimm) κέρδισε το όσκαρ πρωτότυπου soundtrack και περιλαμβάνει τον γνωστό πιανίστα Jean-Yves Thibaudet, διάσημος κυρίως για το γαλλικό μουσικό ρεπερτόριο (Ravel, Satie, Debussy). Δένει ωραίο με την ταινία -- και εδώ να επισημάνω ότι στην ταινία η χρήση του ήχου της γραφομηχανής δίνει συχνά το ρυθμό στην πλοκή: στο μοντάζ συχνά αυτός ο αδιάκοπος ήχος των πλήκτρων της γραφομηχανής συγχωνεύεται με τις μελωδίες του soundtrack με πολύ πρωτότυπο και πετυχημένο τρόπο.
Η σκηνοθεσία είναι αυτή που κάνει την ταινία να ξεχωρίζει από παρόμοιες ταινίες, όπως ήδη έχω πει: προσεγμένη, ευαίσθητη, δεξιοτεχνική σε μερικές στιγμές. Γίνονται συχνές χρήσεις flash-back με αποτέλεσμα το ενδιαφέρον να εντείνεται, ενώ η τελική σκηνή σε ένα τηλεοπτικό studio (σκηνη που δεν υπάρχει στο βιβλίο) καταφέρνει να κάνει την ταινία επίκαιρη, κάνοντας πιο έυκολη τη ταύτιση μας με τα συναισθήματα των ηρώων. Στο τέλος έχουμε να κάνουμε με μία πολυ προσεγμένη ταινία, έξυπνα σκηνοθετημένη και με αρκετό συναίσθημα. Η προηγούμενη ταινία του σκηνοθέτη Joe Wright ήταν το Pride and Prejudice το 1995 (Περηφάνια και Προκατάληψη). Με την Εξιλέωση δεν κάνει ένα, αλλά δέκα βήματα μπροστά, και τοποθετείται ανάμεσα στους ανερχόμενους σκηνοθετες που η εξέλιξη τους στο μέλον θα αναμένεται με πολύ ενδιαφέρον.
ΥΓ. Σχετικά με το soundtrack: διάβασα κάπου ότι ο λόγος που το soundtrack του Θα Χυθεί Αίμα δεν προτάθηκε για Όσκαρ ήταν επειδή πέρα από πρωτότυπη μουσική περιείχε και ήδη δημοσιευμένα κομμάτια (Brahms). Τότε για ποιον λόγο προτάθηκε (και πήρε) Όσκαρ η Εξιλέωση που περιέχει κομμάτια από Puccini και Debussy; Αν κάποιος γνωρίζει ας με διαφωτίσει...
To Pride and Prejudice είναι από τις πολύ αγαπημένες ταινιες της κόρης μου, θα τη στείλω στο βλογ σου, να διαβάσει κι αυτή.
ReplyDeleteΥποθέτω πως μιας και ειναι ο ίδιος σκηνοθέτης, θα τη βρει ενδιαφέρουσα.
Προσωπικά την ταινία δε θα την δω (αυτή την εποχή ειμαι αλλού) αλλα τη μουσική της θα την ακούσω οπωσδήποτε.
καλό βράδυ :)
Υπέρπχη ταινία, απο τις αγαπημένες μου φετινές.
ReplyDeleteΚαλημέρα!
Μου άρεσε πάρα πολύ η κριτική σου στην ταινία (όπως και η ίδια η ταινία βέβαια), χαίρομαι ιδιαίτερα να επικοινωνώ με άτομα με άποψη για την τέχνη του κινηματογράφου.
ReplyDeleteΤην καλησπέρα μου :)
Ωραία κριτική! Μην κάνω κριτική στην κριτική χαχαχα
ReplyDeleteΩραία ταινία, βλέπεται ευχάριστα :)
Πρώτα από όλα για το σημείωμα. Το There Will Be Blood δεν προτάθηκε για μουσική όχι γιατί είχε κομμάτια μέσα του Brahms αλλά απλά γιατί η μουσική του δεν ήταν κάτι το αξιόλογο (κατά την δική μου άποψη). Η μουσική του Marianelli ήταν τρομερή από κάθε άποψη. Από την άλλη αν το μη original score είναι περισσότερο από το μουσική που γράφτηκε για την ταινία, αμέσως απορρίπτεται. Το Atonement είχε μόνο 1-2 κομμάτια.
ReplyDeleteΤώρα για την ταινία. Την βρήκα πάρα πολλή καλή. Το μονόπλανο δε στην μέση της ταινίας όπου βλέπαμε τους τραυματίες και την καταστροφή του πολέμου το βρήκα μεγαλειώδες. Το φινάλε τρομερό. Ίσως να ήταν κάπως μελό για τα δικά μου γούστα, αλλά την ευχαριστήθηκα none the less... :)
Ορίστε και οι κανόνες για την μουσική στα Oscars:
ReplyDelete1. The work must be specifically created for the eligible feature-length motion picture.
2. The work must be the result of a creative interaction between the filmmaker(s) and the composer(s) or songwriter(s) who have been engaged to work directly on the film.
3. The measure of the work’s qualification shall be its effectiveness, craftsmanship, creative substance and relevance to the dramatic whole.
4. The work must be recorded for use in the film prior to any other usage, including public performance or exploitation through any media whatsoever.
5. Only the principal composer(s) or songwriter(s) responsible for the conception and execution of the work as a whole shall be eligible for an award. This expressly excludes from eligibility all of the following:
a) supervisors
b) partial contributors (e.g., any writer not responsible for the overall design of the work)
c) contributors working on speculation
d) scores diluted by the use of tracked themes or other pre-existing music
e) scores diminished in impact by the predominant use of songs
f) scores assembled from the music of more than one composer.
6. No more than two statuettes will normally be given in the Original Song category. A third statuette may be awarded when there are three essentially equal contributors to a song.
7. The Executive Committee shall resolve all rules interpretations and all questions of eligibility.
8. It is within the sole and confidential discretion of the Board of Governors to determine what awards, if any, shall be given.
Πολύ καλή ταινία, ίσως όμως να πλατειαζε στη μέση (πολλές σκηνές από τον πόλεμο πχ άχρηστη σκηνή με γάλλους "συντρόφους" που τους πάνε να φάνε). ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΟ το soundtrack. Το συνιστώ ανεπιφύλακτα (ειδικά το κομμάτι με τους ήχους των πλήκτρων της γραφομηχανής). Θα έδινα Oscar στην ταινία αυτή
ReplyDelete