Inception

 

Τίτλος: Inception

Σκηνοθέτης: Christopher Nolan

Παραγωγή: 2010

 

Το Ιnception είναι μία αρκετά φιλόδοξη παραγωγή, τουλάχιστον στα μάτια του σκηνοθέτη, ο οποίος ισχυρίζεται ότι είχε την ιδέα για την ταινία στο μυαλό του για περίπου μία δεκαετία. Ο λόγος; Τον γοητεύει ο κόσμος των ονείρων και οι δυνατότητές τους. Γι αυτό και το σενάριο έχει ως εξής: ο Cobb (Leonardo di Caprio) έχει την ικανότητα να μπαίνει στα όνειρα ανθρώπων και να κλέβει μυστικά από τα υποσυνείδητά τους. Ο ίδιος κατηγορείται για τον φόνο της συζύγου του, τον οποίο φυσικά και δεν έχει διαπράξει. Μια μέρα του παρουσιάζεται η εξής επαγγελματική πρόταση από έναν Γιαπωνέζο επιχειρηματία: να μπει στα όνειρα κάποιου άλλου επιχειρηματία, και να του εμφυτεύσει μια ιδέα ώστε ο τελευταίος  να καταφέρει να διαλύσει και να πουλήσει την κολοσσιαία επιχείρηση που πρόκειται να κληρονομήσει από τον πατέρα του. Ως αντάλλαγμα, ο Cobb θα μπορέσει να επιστρέψει σπίτι του και θα αφεθεί ελεύθερος από όλες τις κατηγορίες, από την αμερικάνικη κυβέρνηση.

Η ταινία είναι αξιοθαύμαστη για το στυλιζαρισμένο look, κάποια εντυπωσιακά εφέ (αν σας ενδιαφέρουν τέτοια πράγματα) και το πολύ καλό μοντάζ (αν σας ενδιαφέρει το τεχνικό μέρος). Από εκεί και πέρα όλα γίνονται αστραπιαία: η ταινία έχει διάρκεια 2μισι ώρες και δεν ξέρω αν υπάρχει κάποια σκηνή που να κρατάει πάνω από 10 δευτερόλεπτα! Πρόκειται για μία απίστευτα γρήγορη ταινία που καθιστά δύσκολη τη συγκέντρωση του θεατή. Αρκετές από τις αρνητικές κριτικές που γράφτηκαν στον ξένο Τύπο επικεντρώνονται στο παραπάνω. Εγώ δεν το θεωρώ τόσο σημαντικό. Οι αδυναμίες τις ταινίες βρίσκονται παντού.

Ο Νόλαν, πέρα από τον χαρακτήρα του Di Caprio φαίνεται να αδιαφορεί να μας αφήσει να μπούμε στο πετσί των υπόλοιπων πρωταγωνιστών, και υπενθυμίζω πως μιλάμε για ταινία που κρατάει 2μισι ώρες, αρκετός χρόνος δηλαδή για να αναδυθούν όλοι οι χαρακτήρες. Επιπλέον, ο σκηνοθέτης φαίνεται να μη μπορεί να κρατήσει επιτυχημένα μία σκηνή με όλους τους πρωταγωνιστές μαζί, ώστε να δούμε την αλληλεπίδραση που έχουν μεταξύ τους. Λογικό θα μου πείτε, μιας και οι σκηνές εναλλάσσονται αστραπιαία! Όλα αυτά όμως έχουν ως αποτέλεσμα την έλλειψη πραγματικού συναισθήματος: δεν υπάρχει ούτε ένας ανθρώπινος χαρακτήρας με τον οποίο να μπορεί ο θεατής να ταυτιστεί συναισθηματικά.  Κι αυτό γιατί ο Νόλαν επικεντρώνεται τόσο στη πλοκή και την τεχνική επεξήγηση του σχεδίου των ηρώων και του πως λειτουργεί η εμφύτευση ιδεών, που πραγματικά ξεχνάει σχεδόν να μας δείξει την ανθρώπινη πλευρά τους, μην αφήνοντας την ταινία να αναπνεύσει συναισθηματικά.

Δεύτερο μεγάλο πρόβλημα της ταινίας: η έλλειψη ερμηνειών. Ο Λεονάρντο Ντι Κάπριο μας έχει αποδείξει ότι μπορεί να παίξει καλά. Ωστόσο οι ερμηνευτικές του δυνατότητες σε αυτή την ταινία περιορίζονται σε μερικές γκριμάτσες, στο να υψώνει τη φωνή του και να συνοφρυώνεται. Ίσως ένας άλλος ηθοποιός να μπορούσε να σκιαγραφήσει καλύτερα την προσωπικότητα του Cobb, κυρίως την συνύπαρξη της σκοτεινής του φύσης ως επαγγελματία κλέφτη υποσυνείδητων και της συναισθηματικής του φύσης, συγκεκριμένα τη σχέση του με τη γυναίκα του (κάτι που περίμενα σε όλη την ταινία ο σκηνοθέτης να αναπτύξει συναισθηματικά, αλλά… μάταια!)

Το soundrack του Hans Zimmer όσο εντυπωσιακό κι αν ακούγεται, κουράζει μετά από 2μισι ώρες: είναι πομπώδες, πολύ δυνατό και υπερφιλόδοξο. Το ίδιο κουράζει και το γρήγορο μοντάζ και οι εναλλαγές σκηνών. Αν τον σκηνοθέτη τον ενδιαφέρει τόσο ο κόσμος των ονείρων, τότε δεν υπήρχε κάποιος πιο ήπιος τρόπος να μας τον παρουσιάσει; Δεν λέω, ο καθένας έχει τις δικές του καλλιτεχνικές ιδέες, αλλά σε μία ταινία που επί 2μισι ώρες το πιστολίδι και το κυνηγητό δεν σταματάει, η μουσική ολοένα και δυναμώνει, το σενάριο περιπλέκεται περισσότερο, δεν ξέρω κατά πόσο μιλάμε για ειλικρινή απόπειρα ανάλυσης κάποιου θέματος ή για ένα προσωπικό project εντυπωσιασμού.

Προσωπικά βρήκα την ταινία απίστευτα κουραστική, και πρέπει να πω ότι από τα πρώτα δυσνόητα λεπτά μέχρι το over-the-top φινάλε (τρία όνειρα, το ένα μέσα στο άλλο, και αδιάκοπο πιστολίδι χωρίς νόημα στα χιόνια) είχα την συναίσθηση ότι ο χρόνος δεν κυλούσε, όσο συγκεντρωμένος κι αν ήμουν. Ωστόσο έμεινα μέχρι το τέλος γιατί είχα την ελπίδα ότι κάτι ίσως φωτίσει την ταινία  (κάτι που δυστυχώς δεν συνέβη). Αυτά βέβαια δεν είναι παρά οι προσωπικές μου απόψεις. Π.χ., αν και η ταινία πήρε μικτές κριτικές από τον ξένο Τύπο στο imdb βρίσκεται αυτή τη στιγμή στην 4η θέση στις προτιμήσεις του κοινού. Επίσης, να επισημάνω ότι έχει παρατηρηθεί ένα μεγάλο fan club που υποστηρίζει με πάθος την ταινία, κυρίως λόγο του πρωτότυπου σεναρίου της: είναι οι ίδιοι υποστηρικτές που έχουν μυθοποιήσει παρόμοιες ταινίες: Matrix, Memento, Old Boy, Fight Club – ταινίες με στυλ που προσπαθούνε κάτι καινούριο  από άποψη σεναρίου (συνήθως μπλέκοντας τη μνήμη, το φανταστικό με το πραγματικό, το υποσυνείδητο, και πλασάροντας μια μετα-κομπιουτερίστικη αμπελοφιλοσοφία). Η αντίληψη περί πρωτότυπου σεναρίου, ωστόσο, είναι υποκειμενική (π.χ. για μένα πρωτότυπο σενάριο έχει η Κόκκινη Ταινία, το Persona, το Inland Empire…), το ίδιο και το στυλ (υπάρχει το καλλιτεχνικό, το λυρικό, το φωτογραφικό, το στυλ βίντεο-κλιπ, το στυλ video game σαν αυτό της συγκεκριμένης ταινίας, κ.ο.κ.)

Άλλωστε το ότι η ταινία δίχασε κριτικούς σημαίνει ότι το ίδιο θα κάνει και με το κοινό. Για το είδος της ταινίας που ανήκει, είναι πολύ κάτω του μετρίου. Αυτή είναι η άποψή μου. Πολύ στυλ, καθόλου ουσία. Αν σας ενδιαφέρουν ταινίες δράσης με "δράση" ή επιστημονικής φαντασίας με έξυπνο σενάριο, αλλά και σκηνοθεσία που σε κρατάει σε ενδιαφέρον, έχω να αντιπροτείνω τις εξής των τελευταίων χρόνων: το πολύ καλό Heat του Michael Mann, το Bourne Ultimatum, το Minority Report, το Contact, άντε και το Avatar (σίγουρα υπάρχουν κι άλλες, απλώς αυτές μου ήρθαν τώρα στο μυαλό). Αν από την άλλη σας ενδιαφέρει το καλλιτεχνικό σινεμά, μείνετε μακριά! Αξίζει να δει κάποιος την ταινία για τα εντυπωσιακά εφέ και το επαγγελματικό (αν και κουραστικό) μοντάζ. Και μιας και δεν προσβάλλει τον θεατή με κανέναν τρόπο, συν το ότι προέρχεται κι από έναν ανερχόμενο σκηνοθέτη του Holywood, θα είμαι επιεικής και με τη βαθμολογία μου, σύμφωνα με τα στάνταρντ αυτού του ιστολογίου.

Προσωπική αξιολόγηση:   2 / 11