Τελευταία προσπαθώ να βλέπω και από μία ταινία κάθε βράδυ (αν μείνω σπίτι). Κατά προτίμηση ταινίες που δεν έχω ξαναδεί, αν και αρκετές φορές ξαναβλέπω αγαπημένες ταινίες. Αποφάσισα λοιπόν να γράψω τη γνώμη μου -μια μικρή κριτική 2 παραγράφων- για τις ταινίες που είδα πρόσφατα. Για να μην είναι μεγάλο και κουραστικό το post, παρακάτω μπορείτε να βρείτε τα links που θα σαν πάνε στην ταινία που σας ενδιαφέρει:
Contact (1997, Robert Zemeckis)
Persona (1966, Ingmar Bergman)
Η Ώρα του Λύκου [Vargtimmen], (1968, Ingmar Bergman)
H Ζωή των Άλλων, [Das Leben der Anderen], (2006, Florian Henckel von Donnersmarck)
Οι Καταραμένοι, [Caduta degli dei], (Luchino Visconti, 1969)
Ο Καθρέφτης, [Zerkalo] (1975, Andrei Tarkovsky)
Indiana Jones and the Kingdom of the Crystal Skull (2008, Steven Spielberg)
My Own Private Idaho, (Gus van Sant, 1991)
ContactΠροσωπική αξιολόγηση: 7/11
H καλύτερη ταινία επιστημονικής φαντασίας μετά το 2001 του Kubrick. Βέβαια αυτό δεν είναι και τόσο μεγάλη φιλοφρόνηση γιατί σπανίζουν καλές ταινίες σε αυτό το είδος. Και επειδή διαφωνώ με τον όρο επιστημονική φαντασία αλαζονικά θα εφεύρω το είδος του επιστημονικού υπαρξισμού. Τι σημαίνει άλλωστε "φαντασίας"; Δεν είναι στενόμυαλος και οπισθοδρομικός χαρακτηρισμός τον 50s; Επιστημονικός υπαρξισμός τελικά (έναντι π.χ. του φιλοσοφικού ή συναισθηματικού υπαρξισμού).
Και τώρα λίγα λόγια για την ταινία: σταθερή, ειλικρινής σκηνοθεσία χωρίς υπερβολές. Μετρημένη (όπως πάντα) η ερμηνεία της Jodie Foster. Ένα πολύ δυνατό σενάριο του Sagan. Όπως στο 2001 οι εξωγήινοι "εμφανίζονται" ως ιδιοφυείς μη-οντότητες πέρα από την ανθρώπινη μας ικανότητα να τις συλλάβουμε ως ύπαρξη. Η ταινία λειτουργεί πολύ επιτυχημένα σε πολλά επίπεδα: φιλοσοφικό, θρησκευτικό, υπαρξιακό, ψυχολογικό, επιμένοντας σε θέματα της ανθρώπινης ύπαρξης, της ύπαρξης Θεού και των συναισθηματικών μας φορτίων ως ακλόνητα στοιχεία που εξακολουθούν να υπάρχουν στην απεραντοσύνη του σύμπαντος. Τόσο καλή είναι η ταινία που θα μπορούσε να είναι ένα μικρό αριστούργημα.
PersonaΠροσωπική Αξιολόγηση: 8/11
O Bergman στο απόγειό του! Ταινία που όσοι την δούνε σήμερα θα πάει το μυαλό τους σε David Lynch και συγκεκριμένα στο Mulholland Drive. Όπου δύο εξαρχής διαφορετικές γυναίκες -μία μεγάλη ηθοποιός με επιλεκτική αλαλία (σύμφωνα με την ορολογία της σύγχρονης ψυχολογίας) και η νοσοκόμα της αρχίζουν να διαπλέκουν τις προσωπικότητες τους σε σημείο που να χάνουν τον εαυτό τους.
Η ταινία έχει πολύ προχωρημένη σκηνοθεσία για την εποχή της, σε σημείο που τότε θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και avant garde. Μόνο η σεκάνς που ανοίγει την ταινία με τις φαινομενικά ασύνδετες σκηνές σε σοκάρει με μοναδικό τρόπο (μακάρι να με είχε προειδοποιήσει κάποιος για την ταραντούλα που εμφανίζεται από το πουθενά σε μία από αυτές τις σκηνές!) Οι ερμηνείες των δύο πρωταγωνιστών δεν είναι απλά καλές, αλλά εξαιρετικές, κυρίως της Liv Ullman! Το ίδιο και η φωτογραφία στην άγρια, ξεγυμνωμένη παραλία όπου και διαδραματίζεται η ταινία, αλλά κυρίως το μοντάζ και ήχος. Άρτια και από τεχνικό και από καλλιτεχνικό επίπεδο!
Η Ώρα του ΛύκουΠροσωπική Αξιολόγηση: 7/11
Ένας αναγνωρισμένος ζωγράφος πάει να περάσει τις διακοπές του μαζί με τη σύντροφό του σε ένα σουηδικό νησί, το οποίο ανήκει σε μία πλούσια οικογένεια εκκεντρικών ευγενών. Ο ζωγράφος-κεντρικός ήρωας φοβάται το σκοτάδι γι αυτό και μένει ξάγρυπνος καθημερινά κατά τη διάρκεια της ώρας του λύκου: από τα μεσάνυχτα μέχρι το σούρουπο. Βλέπουμε να διαδραματίζονται πολλές αλλόκοτες και τρομακτικές σκηνές, οι οποίες είναι δύσκολο να πεις αν είναι μέρος των εφιαλτών του καλλιτέχνη ή αν πράγματι συμβαίνουν στη ζωή του.
Είναι η μόνη ταινία του Bergman που έχει χαρακτηριστεί ως ταινία τρόμου -- λανθασμένος τελείως χαρακτηρισμός κατά την άποψή μου. Η ταινία είναι περισσότερο ένα σουρεαλιστικό εν μέρη ψυχογράφημα της προσωπικότητας ενός διαταραγμένου καλλιτέχνη. Πόσο διαταραγμένος είναι όμως; Που τελειώνει η αλήθεια και που αρχίζει η παράνοια; Και πόσο κοντά είναι τα όρια μεταξύ ελεύθερης δημιουργικής σκέψης και παραλογισμού;
Οι ΚαταραμένοιΠροσωπική Αξιολόγηση: 5/11
H ταινία με απογοήτευσε. Αν και όταν κυκλοφόρησε πήρε καλές κριτικές για την τόλμη της και την αισθητική της, σήμερα οι απόψεις των κριτικών διίστανται. Η ταινία έχει να κάνει με την πτώση μιας μεγάλης, αριστοκρατικής οικογένειας στα χρόνια του Τρίτου Ράιχ. Δεν είναι μία καθαρά ιστορική ταινία για τον πόλεμο, αφού εμβαθύνει στις σκοτεινότερες πτυχές κάθε χαρακτήρα της ξεχωριστά. Έτσι βλέπουμε πώς πάνω από την επιφανειακή δύναμη και γοητεία μια πανίσχυρης οικογένειας κρύβονται τα ψέμματα, η ομοφυλοφιλία, η παιδοφιλία και οι εκβιασμοί.
Η αισθητικά άψογη σκηνοθεσία του μεγάλου Visconti, η οποία λειτούργησε άριστα στον Γατόπαρδο και τον Θάνατο στη Βενετία, φαίνεται να μην αρμόζει σε τέτοιου είδους φιλμ. Τα συνεχή αργά ζουμ στα πρόσωπα των πρωταγωνιστών φαίνονται να γίνονται άσκοπα χωρίς κάποιον ιδιαίτερο λόγο και τελικά κουράζουν. Το σενάριο είναι τόσο αδύναμο που μερικοί σύγχρονοι κριτικοί ακόμα αναρωτιούνται πως και η ταινία πήρε το όσκαρ πρωτότυπου σεναρίου! Οι ερμηνείες είναι μέτριες: και σαν να μην έφτανε αυτό, στην ταινία παίζουν μεγάλοι ηθοποιοί της εποχής, αλλά το πρόβλημα είναι ότι το καστ περιλαμβάνει πολλές διαφορετικές εθνικότητες, με αποτέλεσμα το dubbing στην αγγλική γλώσσα να φαίνεται πρόχειρη δουλειά. Ενδεικτικά να πω ότι τόσο το σενάριο όσο και οι διάλογοι θυμίζουν πολλές φορές σαπουνόπερα τύπου Νταλλας και Δυναστεία και όχι ταινία ενός από τους μεγαλύτερους Ευρωπαίους σκηνοθέτες του παρελθόντος.
Η Ζωή των ΆλλωνΠροσωπική Αξιολόγηση: 3/11
Άλλη μία μεγάλη απογοήτευση από την Γερμανία που μας έχει συνηθίσει σε ταινίες πολύ υψηλού επιπέδου. Τι δεν μου άρεσε; Σχεδόν τα πάντα. Από άποψη περιεχομένου, ωραίο και πρωτότυπο το σενάριο, αλλά άλλες ταινίες μπόρεσαν μέσα σε λίγα μόνο λεπτά να μας πουν και να μας κάνουν να νιώσουμε περισσότερα για την κατασκοπεία στις ιδιωτικές ζωές των άλλων και ας μην ήταν καν το κεντρικό θέμα τους (ενδεικτικά αναφέρω την Κόκκινη ταινία και να φανταστεί κανείς ότι αυτό δεν ήταν παρά ένα από τα πολλά θέματα αυτού του αριστουργήματος ή το Rear Window του Hitchcock). Είχα διαβάσει επίσης πολλά για την ερμηνεία του Muehe. Δεν νομίζω ότι έπαιζε καλύτερα από ότι σε άλλες ταινίες του, μάλιστα βρήκα τον ρόλο κάπως "μικρό" για ηθοποιό τέτοιας εμβέλειας.
Η σκηνοθεσία είχε πολλά κλισέ από Ηollywood και αυτό ήταν κάτι που με ενόχλησε: μια-δυο one-liner ατάκες και ο ομοιογενής και προγραμματισμένος χειρισμός της κάμερας σε κάποιες σκηνές αλά αμερικάνικο θρίλερ --γενικά η επόμενη σκηνή της ταινίας και ο τρόπος που επρόκειτο να διαδραματιστεί ήταν τόσο προβλέψιμος! Λες και ο σκηνοθέτης είχε βάλει εμπρός τον αυτόματο πιλότο του οποίου η διαδρομή είναι σε εμάς γνωστή. Για να μην αναφέρω την ροπή του σκηνοθέτη προς πρόχειρο μελοδραματισμό αρκετές φορές μες στην ταινία. Προσθέστε σε όλα αυτά και ένα από τα χειρότερα, πιο πρόχειρα sοundtracks που έσω ακούσει τελευταία και το αποτέλεσμα δεν διαφέρει από μία τηλεταινία. Βασικά αυτό ακριβώς πίστευα ότι έβλεπα: μια αμερικάνικη τηλεταινία και όχι κινηματογράφο. Μου έκανε εντύπωση πόσος πολύς κόσμος είπε ότι είναι από τις καλύτερες ταινίες που έχουν δει τα τελευταία χρόνια. Τι να πω. Ή δεν βλέπει αρκετές ταινίες ή έχει πολύ χαμηλά κριτήρια;
Ο ΚαθρέφτηςΠροσωπική Αξιολόγηση: 9/11
Άντε τώρα να πεις τη γνώμη σου για ταινία του Ταρκόφσκι. Δεν νιώθω ότι μπορώ να πω και πολλά, δεν έχω αυτό το δικαίωμα. Κλασικός Ταρκόφσκι: ποίηση, υπέροχα πλάνα, ανθρώπινες ερμηνείες τόσο ρεαλιστικές, και ας κρατάνε μία κάποια αποστασιοποίηση από την πλήρη ταύτιση μαζί τους. Ο Ταρκόφσκι ήταν περισσότερο ποιητής τους κινηματογράφου παρ'ολα αυτά η Τέχνη του από οποιαδήποτε άποψη - τεχνική, καλλιτεχνική, φιλοσοφική- αγγίζει το τέλειο.
Ο Καθρέφτης όμως είναι ίσως η πιο προσωπική του ταινία. Εν μέρη αυτοβιογραφική, με τον πατέρα του να απαγγέλλει ποίηση και τη μητέρα του σκηνοθέτη να παίζει διπλό ρόλο. Γεμάτη αφηρημένες αναμνήσεις και σκηνές ασπρόμαυρες να διακόπτουν τα γήινα χρώματα της φωτογραφίας του. Και ακριβώς επειδή είναι και η πιο αφηρημένη του ταινία ο ενδοιασμός μου για το 10. Άλλωστε πιστεύω ότι έχει κάνει ακόμα καλύτερες ταινίες, όπως το κορυφαίο Αντρέι Ρουμπλιόφ! Αλλά όπως είπα είναι κάπως ανέντιμο να κρίνεις έναν τόσο μεγάλο σκηνοθέτη, οπότε και σταματάω.
Προσωπική Αξιολόγηση: 2/11
Οι προηγούμενες ταινίες της σειράς Indiana Jones ήταν απείρως καλύτερες. Η νέα ταινία είναι αξιόλογη για το μοντάζ και την τόσο ατμοσφαιρικά πετυχημένη ανάπλαση των 50ς. Γι αυτό και οι 2 βαθμοί.
Κατά τα άλλα τι να πρωτοπω: για το σενάριο που φαίνεται να πηδάει από τη μία σκηνή στην άλλη άρρυθμα και άτσαλα; Τις ξύλινες ερμηνείες; Tην σκηνοθεσία όπου αυτή τη φορά ο Spielberg φαίνεται να βάζει στο μίξερ όλα τα κλισέ και τις cool ατάκες των προηγούμενων ταινιών και να μας τις προσφέρει ως κάτι φρέσκο; Tα ρατσιστικά σχόλια/αντιμετώπιση των Ρώσων και οτιδήποτε μη-Αμερικάνικου ως κατώτερου και ξένου; Tην over the top ερμηνεία της Κate Blanchet? Την μουσική που πρέπει να είναι από τα χειρότερα και ανέμπνευστα soundtracks που έχει γράψει o John Williams απλά ανακυκλώνοντας το βασικό θέμα του Indiana Jones σε βαρετές παραλλαγές; Aν ξαναέβλεπα την ταινία θα μπορούσα να βρω κι άλλα πολλά, αλλά α) δεν θέλω να σπαταλήσω έτσι τον χρόνο μου, β) μερικές φορές αν κάτι είναι τόσο κακό είναι προτιμότερο να μην του δίνεις τόση σημασία. Κρίμα πάντως ο σκηνοθέτης που μας έδωσε ταινίες όπως το Saving Private Ryan και το Schindler's List να φτιάξει κάτι τόσο κακό μόνο και μόνο για να ικανοποιήσει τα πλήθη.
My Own Private Idaho, Gus van Sant, 1991Προσωπική Αξιολόγηση: 8/11Έκπληξη η ταινία του Gus van Sant! Περίμενα να δω κάτι πρόχειρο και ανώριμο (σε σχέση με τα πρόσφατα αριστουργήματα του σκηνοθέτη). Και όμως το Μy Own Private Idaho είναι μία εξαιρετική ταινία.
Το κύριο χαρακτηριστικό που σου μένει είναι η μοναδική ερμηνεία του River Phoinix. Πολυτάλαντος ηθοποιός, κρίμα που έφυγε τόσο νωρίς... Η σκηνοθεσία είναι -όπως μας συνηθίζει ο σκηνοθέτης- άμεση, αργή, οι σκηνές να λούζονται από μια μεστότητα. Το σενάριο βασίζεται εν μέρη στον Henry IV του Shakespeare, με διαλόγους να χρησιμοποιούνται ατόφιοι σε μερικές σκηνές.
Η ταινία περιγράφει τη ζωή δύο hustlers (στα ελληνικά η μόνη μετάφραση που μου έρχεται πρόχειρη στο μυαλό είναι "αρσενική πόρνη"), που υποδύονται ο Κeanu Reeves και ο River Phoenix -- ο τελευταίος μάλιστα στην ταινία υποφέρει από ναρκοληπτικές κρίσεις. Είναι δύο τόσο διαφορετικές προσωπικότητες και όμως είναι καλύτεροι φίλοι. Ο Scott (Keanu Reeves) προέρχεται από πλούσια οικογένεια, είναι πιο απόμακρος και δεν εκφράζεται συναισθηματικά. Ο Mike (River Phoenix) από την άλλη, από φτωχή, διαλυμένη οικογένεια, ψάχνει στον Scott τη στοργή που του έχει λείψει. Στην ταινία κυριαρχεί η διάχυτη ποίηση του σκηνοθέτη, πιο ωμή και απότολμη απ'ότι μας έχει συνηθίσει, συνοδευόμενη όπως συνηθίζεται στις ταινίες του Gus van Sant, από ένα πολύ πετυχημένο soundtrack. Είναι μία ταινία τόσο ευαίσθητη και με τόσο συναίσθημα που αποκλείεται να μην συγκινήσει ακόμα και τους πιο macho, σκληροτράχηλους άνδρες θεατές της, παρά την θεματολογία της.
